• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن علی صوری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمد بن علی صوری


محمد بن علی صوری (۳۷۶ ـ ۴۴۱ هـ.ق) محدث لبنانی بود که برای کسب علم به شهرهای مختلفی سفر کرد.
او از محضر اساتیدی چون ابوالحسن بن مخلد و ابوالحسین بن جمیع بهره برد.
از شاگردانش می‌توان به ابونصر علی بن هبة‌الله ابن ماکولا و محمد بن علی بن محمد دامغانی اشاره کرد.
قصص الانبیاء، ائمة الفاطمیین و مجموعه حدیثی از آثار اوست.
ایشان در سال ۴۴۱ (هجری قمری) در بغداد درگذشت.


ابوعبداللّه محمد بن علی بن عبداللّه صوری
[۱] ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۰.    
[۲] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۰.    
[۳] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۰.    
[۴] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
[۵] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۳.    
[۶] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
[۷] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    
[۸] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۷.    
در سال ۳۷۶ (هجری قمری) در شهر صور لبنان دیده به جهان گشود، و در آن‌جا رشد کرد و به فراگیری علم پرداخت و عاقبت در بغداد اقامت گزید.
[۹] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۰.    
[۱۰] ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۰.    

وی از محدثان بزرگی بود که تمام کوشش او در جمع‌آوری و فراگیری حدیث بود تا این‌که در شناخت حدیث سرآمد دورانش شد.
[۱۱] ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۰.    
[۱۲] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۰.    
[۱۳] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
[۱۴] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۳.    
[۱۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
[۱۶] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    

او در نوشتن و نقل حدیث دقت کافی داشت.
[۱۷] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۷.    
[۱۸] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    


ابوعبداللّه از محضر ابوالحسن بن مخلد، ابوالحسین بن جمیع و دیگران دانش فراگرفته است.
[۱۹] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۲۷۲.    
[۲۰] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۰.    
[۲۱] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
[۲۲] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۴.    
[۲۳] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۷.    

او برای فراگیری علوم به صیدا مجاور صور، شام، مصر و عراق سفر کرده است.
[۲۴] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۴، ص۳۷۱.    
[۲۵] ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۱.    
[۲۶] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۰.    
[۲۷] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۰.    
[۲۸] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
[۲۹] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۳.    
[۳۰] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
[۳۱] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    
[۳۲] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۸.    

گفته‌اند نامبرده در کوفه از چهارصد نفر حدیث شنید.
[۳۳] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۵، ص۳۲۲.    


محمد بن علی شاگردانی داشته که از جمله شاگردانش، ابونصر علی بن هبةالله بن ماکولا،
[۳۴] ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۴، ص۳۹.    
محمد بن علی بن محمد دامغانی را می‌توان نام برد.
[۳۵] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۴.    


محمد کتاب‌هایی تالیف کرده که عبارتند از:
• قصص الانبیاء؛
• ائمة الفاطمیین؛
• مجموعه حدیثی.
[۳۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۶.    

مقداری شعر آثار او است.
[۳۷] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    

بعضی منابع گفته‌اند خطیب بغدادی بیشتر کتب خود، غیر از تاریخ بغداد را از کتب و نوشته‌های او استفاده کرده است.
[۳۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۶۲۸.    
[۳۹] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۴.    
[۴۰] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۰.    



صوری در سال ۴۴۱ (هجری قمری) در بغداد درگذشت
[۴۱] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    
[۴۲] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
[۴۳] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۴.    
[۴۴] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۱.    
[۴۵] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۸.    
[۴۶] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
[۴۷] ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۵.    
و در مقبره جامع دفن شد.
[۴۸] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۸.    
[۴۹] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۱.    

(دیگر منابع:
[۵۰] ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۰.    
[۵۱] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۸.    
[۵۲] تنوخی، محمد بن علی، نشوار المحاضره و اخبار المذاکره، ج۵، ص۱۷.    
[۵۳] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۰.    
[۵۴] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۰.    
[۵۵] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
[۵۶] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۳.    
[۵۷] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
[۵۸] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    
[۵۹] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۱، ص۴۸۳.
[۶۰] سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ص۳۵.
)
۱. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۰.    
۲. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۰.    
۳. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۰.    
۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
۵. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۳.    
۶. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
۷. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    
۸. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۷.    
۹. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۰.    
۱۰. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۰.    
۱۱. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۰.    
۱۲. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۰.    
۱۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
۱۴. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۳.    
۱۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
۱۶. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    
۱۷. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۷.    
۱۸. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    
۱۹. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۲۷۲.    
۲۰. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۰.    
۲۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
۲۲. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۴.    
۲۳. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۷.    
۲۴. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۴، ص۳۷۱.    
۲۵. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۱.    
۲۶. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۰.    
۲۷. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۰.    
۲۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
۲۹. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۳.    
۳۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
۳۱. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    
۳۲. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۸.    
۳۳. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۵، ص۳۲۲.    
۳۴. ↑ ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۴، ص۳۹.    
۳۵. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۴.    
۳۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۶.    
۳۷. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
۳۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۶۲۸.    
۳۹. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۴.    
۴۰. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۰.    
۴۱. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    
۴۲. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
۴۳. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۴.    
۴۴. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۱.    
۴۵. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۸.    
۴۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
۴۷. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۵.    
۴۸. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۱۸.    
۴۹. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۱.    
۵۰. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۵۴، ص۳۷۰.    
۵۱. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۸.    
۵۲. ↑ تنوخی، محمد بن علی، نشوار المحاضره و اخبار المذاکره، ج۵، ص۱۷.    
۵۳. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۶۰.    
۵۴. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۲۵۰.    
۵۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۰.    
۵۶. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۳۳.    
۵۷. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۲۴.    
۵۸. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۳، ص۴۷۴.    
۵۹. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۱، ص۴۸۳.
۶۰. ↑ سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ص۳۵.


پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن علی صوری»، ج۳، ص۳۳۹.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 441 (قمری) | زادگان سال 376 (قمری) | شاعران قرن 5 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری) | محدثان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار