محمد بن محمد لخمی اشبیلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن محمد لخمی اشبیلی (
۵۵۳ هـ.ق) از قاریان برجسته اندلس بود.
قرائت را نزد شریح بن محمد و عتیق محمد آموخت و حدیث را از ابن اخضر، ابن عتاب و ابن مروان باجی فرا گرفت.
وی علاوه بر تبحر در قرائت، با ادبیات عرب نیز آشنا بود و خطی نیکو داشت.
برای تدریس به شهر فاس سفر کرد و در آن‌جا شاگردان بسیاری پروراند.
از جمله شاگردان وی ابوالحسن نجیّه و ابوذر خشنی بود.
از آثار ایشان
الإیماء إلی مذاهب السبعة القرّاء و
لؤلؤة القرّاء است.
او نزد اسماعیل پاشا از علمای مالکی دانسته شده است.
در سال ۵۵۳ (هجری قمری) در فاس درگذشت.
ابوبکر محمد بن محمد بن عبداللّه بن معاذ لخمی اشبیلی فَلَنْقی قلیعی از استادان برجسته علم قرائت و از پیشکسوتان این فن در روزگار خود بود.
به نوشته ابن ابّار،
لخمی به ادبیات عرب نیز آشنایی کامل داشت
و از خطی بسیار زیبا برخوردار بود.
اسماعیل پاشا وی را در زمره علمای مالکی برشمرده است.
ابوبکر قرائت را نزد شریح بن محمد
و عتیق محمد آموخت.
او
حدیث را از ابن اخضر،
ابن عتاب
و ابن مروان باجی شنید.
محمد بن محمد شاگردانی داشته که از میان شاگردانش می‌توان به افرادی همانند ابوالحسن نجیّه،
ابوذر خشنی،
ابومحمدعبیداللّه
و محمد بن فتوت فاسی اشاره کرد
که علم قرائت را از وی فرا گرفته‌اند.
قلیعی برای کسب تحصیلات و ترویج دانش به شهرهای دیگری همچون فاس،
از شهرهای مغرب مسافرت کرده است.
او پس از اقامت در آن‌جا کرسی تدریس برپا ساخت
و شاگردان بسیاری را تربیت کرد.
اشبیلی کتاب‌هایی تالیف کرده که آثارش عبارت‌اند از:
• الایماء الی مذاهب السبعة القرّاء؛
• لؤلؤة القرّاء.
لخمی در سال ۵۵۳ (هجری قمری)
در فاس از دنیا رفت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن محمد لخمی اشبیلی»، ج۴، ص۳۸۰.
