• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمود بن حسن قزوینی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمود بن حسن قزوینی (م قرن پنجم هجری قمری) از فقهای برجسته شافعی قرن پنجم و اهل آمل مازندران بود.
وی در گرگان، ری و بغداد تحصیل کرد و نزد استادانی چون ابوبکر باقلانی، ابوحامد اسفراینی و ابوحسین بن لبان فرضی دانش آموخت.
ایشان فقیه، اصولی، متکلم و مناظره‌گر شناخته‌شده‌ای بود.
پس از مدتی تدریس در بغداد، به آمل بازگشت و در آن‌جا به تدریس پرداخت.
از شاگردان او می‌توان به شیخ ابواسحاق شیرازی اشاره کرد.
آثار برجای‌مانده‌اش شامل تجرید التجرید، الکشف فی شرح مختصر المزنی و الحیل است.
وفات ایشان بین سال‌های ۴۱۴ تا ۴۶۰ (هجری قمری) رخ داده است.




ابوحاتم محمود بن حسن بن محمد قزوینی طبری اهل آمل مازندران بود و در آن‌جا سکونت داشت.
او فقیه، اصولی، کلامی، اهل بحث و مناظره بود. وی از بزرگان و اعلام مذهب شافعی در عصر خود بود.
ایشان پس از مدتی تدریس در بغداد، به وطن خود آمل مراجعت کرد و در آن‌جا نیز به تدریس فقه پرداخت و بزرگ شهر خود شد.


ابوحاتم ابتدا نزد بزرگان شهر به فراگیری فقه پرداخت.
سپس برای کسب دانش بیشتر به شهرهای گرگان، ری و بغداد سفر کرد.
علم اصول را نزد ابوبکر بن باقلانی و علم فقه را نزد شیخ ابوحامد اسفراینی و علم تقسیم میراث را نزد ابوحسین بن لبان فرضی فرا گرفت.



محمود بن حسن شاگردانی داشت که از جمله آن‌ها؛ شیخ ابواسحاق شیرازی و گروهی دیگر از وی روایت کرده‌اند.



طبری کتاب‌هایی تألیف کرده که عبارتند از:
• تجرید التجرید؛
• الکشف فی شرح مختصر المُزنی و الحیل.



قزوینی بین سال‌های ۴۱۴ تا ۴۶۰ (هجری قمری) در آمل از دنیا رفت.



۱. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۱۲.    
۲. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۵۱۵.    
۳. رافعی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی اخبار قزوین، ج۴، ص۷۰.    
۴. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۳۰.    
۵. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵۸.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۲۸.    
۷. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۸. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۷.    
۹. نووی، یحیی بن شرف، تهذیب الاسماء و اللغات، ج۲، ص۲۰۷.    
۱۰. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۱۲.    
۱۱. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۱۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۷.    
۱۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۵۱۵.    
۱۴. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵۸.    
۱۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۲۸.    
۱۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۱۷. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۵۱۵.    
۱۸. رافعی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی اخبار قزوین، ج۴، ص۷۰.    
۱۹. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵۸.    
۲۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۲۸.    
۲۱. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۲۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۷.    
۲۳. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۱۳.    
۲۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۵۱۵.    
۲۵. رافعی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی اخبار قزوین، ج۴، ص۷۰.    
۲۶. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۳۰.    
۲۷. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵۸.    
۲۸. نووی، یحیی بن شرف، تهذیب الاسماء و اللغات، ج۲، ص۲۰۷.    
۲۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۵۱۵.    
۳۰. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۳۰.    
۳۱. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵۸.    
۳۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۷.    
۳۳. نووی، یحیی بن شرف، تهذیب الاسماء و اللغات، ج۲، ص۲۰۷.    
۳۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۵۱۵.    
۳۵. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۱۲.    
۳۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۲۸.    
۳۷. نووی، یحیی بن شرف، تهذیب الاسماء و اللغات، ج۲، ص۲۰۷.    
۳۸. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۱۲.    
۳۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام،ج۳۰، ص۵۱۵.    
۴۰. رافعی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی اخبار قزوین، ج۴، ص۷۰.    
۴۱. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۳۰.    
۴۲. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۲۸.    
۴۳. نووی، یحیی بن شرف، تهذیب الاسماء و اللغات،ج۲، ص۲۰۷.    
۴۴. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۱۲.    
۴۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۵۱۵.    
۴۶. رافعی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی اخبار قزوین، ج۴، ص۷۰.    
۴۷. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۳۰.    
۴۸. محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۲۸.    
۴۹. نووی، یحیی بن شرف، تهذیب الاسماء و اللغات، ج۲، ص۲۰۷.    
۵۰. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۱۲.    
۵۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۵۱۵.    
۵۲. رافعی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی اخبار قزوین، ج۴، ص۷۰.    
۵۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۲۸.    
۵۴. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۱۲.    
۵۵. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۵۶. رافعی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی اخبار قزوین، ج۴، ص۷۰.    
۵۷. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۵۸. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۷.    
۵۹. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵۸.    
۶۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۵۱۵.    
۶۱. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۳۱۳.    
۶۲. رافعی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی اخبار قزوین، ج۴، ص۷۰.    
۶۳. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۳۰.    
۶۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۶۵. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۷.    
۶۶. نووی، یحیی بن شرف، تهذیب الاسماء و اللغات، ج۲، ص۲۰۷.    
۶۷. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۲۸.    
۶۸. اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۲، ص۱۴۸.
۶۹. حسینی، ابوبكر بن هدایةالله، طبقات الشافعیه، ص۱۴۵-۱۴۶.
۷۰. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۷۱. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۷.    
۷۲. نووی، یحیی بن شرف، تهذیب الاسماء و اللغات، ج۲، ص۲۰۷.    
۷۳. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵۸.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمود بن حسن قزوینی»، ج۳، ص۳۸۱.






جعبه ابزار