• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

منصور بن مسلم دمیک

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





منصور بن مسلم دمیک (۴۵۷ ـ ۵۱۰ هـ.ق) اهل شام است.




ابونصر منصور بن مسلم بن علی دمیک حلبی سعدی معروف به ابن ابی دمیک و ابن ابی الخرجین است.
او در سال ۴۵۷ (هجری قمری) در حلب از شهرهای شام به دنیا آمد. ۱
وی بعدها به دمشق منتقل شد و در آنجا سکونت گزید.
ایشان سال‌ها در مسجد رحبه البصل و مسجد رماحین دمشق به تعلیم کودکان مشغول بود.
و در این زمینه حکایت ها و داستان های شیرینی از وی نقل شده است. ۲
به نوشته ابن عساکر، چهره دمیک شباهت بسیاری به ابونصر برمکی شاعر داشته است. ۳


ابن ابی دمیک فردی ادیب، نحوی، فاضل و شاعر بود.
یاقوت حموی او را فردی ادیب، نحوی، فاضل و شاعر معرفی کرده است.
او می‌نویسد: از مطالعه آثار او، ازجمله دیوان شعرش می‌توان به چیره دستی و تبحر وی در ادبیات پی برد.
دیوان شعرش مملو از نکات نحوی است و الفاظ لغوی آن به‌صورت بسیار ماهرانه‌ای تشریح گردیده و حتی به اعراب آن توجه شده است.
سپس پاره‌ای از سروده‌های شاعر را ذکر کرده است. ۴


ابونصر آثاری از وی برجای مانده که عبارت‌اند از:
• دیوان شعر؛
• تتّمه شرح الحماسه لابن جنّی؛ ۷
• شرحی بر الحماسه ابی تمام طائی. ۸


منصور در تاریخ وفاتش اختلاف است. سال ۵۱۰۵ یا ۵۲۲ه ۶ نقل شده است.
(دیگر منابع:)


۱. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۲، ص۳۰۳.    
۲. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۸، ص۷۱.    
۳. احموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ص۲۰۰.    
۴. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۲، ص۱۸۶.    
۵. الحموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۴، ص۱۶۷.    
۶. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۱.    
۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۰۴.    
۸. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۰، ص۳۵۶.    
۹. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۷، ص۲۶۴.    
۱۰. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۷۲۹.    
۱۱. ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۴، ص۹۴.    
۱۲. بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ص۴۸۴.    
۱۳. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۴.    
۱۴. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۶۹۲.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «منصور بن مسلم دمیک»، ج۴، ص۴۲۴.

پی نوشت ها
[۱۵]     ـ الاعلام ۷ / ۳۰۴. ۲ ـ تاریخ مدینة دمشق ۶۰ / ۳۵۶. ۳ ـ تاریخ مدینه دمشق ۶۷ / ۲۶۴. ۴ ـ معجم الادباء ۱۹ / ۱۹۴. ۵ ـ الاکمال ۴ / ۹۴. ۶ ـ ایضاح المکنون ۱ / ۴۸۴. ۷ ـ هدیة العارفین ۲ / ۴۷۴. ۸ ـ کشف الظنون ۱ / ۶۹۲.





جعبه ابزار