مکارم الاخلاق(مقاله دوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مکارم اخلاق به معنای فضیلتهای اخلاقی است که به صفات خوب و رفتارهای پسندیده اشاره دارد. این مفهوم شامل خصلتهایی مانند
یقین،
قناعت،
سخاوت،
راستگویی،
امانتداری، و
احترام به دیگران میشود.
طبق روایات، آراسته شدن به این اخلاقیات بهویژه برای کسانی که
قرآن میخوانند یا حفظ میکنند،
مستحب است.
پیامبر(صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) خود برای تکمیل مکارم اخلاق
مبعوث شدند و
مسلمانان را به رعایت این صفات نیکو تشویق میکردند. این اخلاقیات در زندگی روزمره اهمیت فراوانی دارند و باعث نزدیکی و
تقرب به خداوند میشوند.
مکارم الاخلاق به معنای خصلتهای
نیک و
پسندیده است.
مکارم جمع «مَکرُمَه» از «کرَم» ضدّ لئامت و
پستی و
اخلاق جمع «خُلق» به معنای خصلت و خوی نفسانی است. مکارم اخلاق عبارت است از خصلتها و خویهای پسندیده و نیک نفسانی.
از آن به مناسبت در بابهای
صلاة،
حج،
جهاد و
تجارت سخن گفتهاند.
آراسته شدن به مکارم اخلاق، بویژه برای
قاری قرآن و حامل قرآن مستحب است.
از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) روایت شده که فرمودند:
بر انگیخته شدم برای اینکه مکارم اخلاق را تمام گردانم،
و در حدیثی دیگر از آن حضرت آمده است: بر شما باد به مکارم اخلاق؛ زیرا خدای عزّوجلّ مرا به مکارم اخلاق بــر انگیخت.
در روایات، از خصلتهایی تحت عنوان مکارم اخلاق نام برده شده است، از جمله:
یقین،
قناعت،
شکر،
رضا،
حسن خلق،
سخاوت،
غیرت،
شجاعت،
مروّت،
حلم،
صدق،
ادای امانت،
حیا،
عفو،
صله رحم بویژه با رحمی که ارتباطش را قطع کرده است،
میهمانی دادن،
اطعام فقیر،
بخشش نسبت به کسی که انسان را از عطای خویش محروم کرده است، گفتن
حق هرچند به زیان خویش،
مواسات با برادر دینی به وسیله
مال،
عیادت کردن از کسی که به عیادت انسان نمیآید،
محبت به
همسایه، بسیار
یاد خدا کردن،
هدیه دادن و پذیرفتن هدیه و
پرهیزگاری.
بر مراعات اخلاق نیک در سفر نسبت به هم سفران
و در
معامله با دیگران سفارش شده است.
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهمالسّلام)، ج۸، ص۲۲۰.