نحر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَحر از اصطلاحات به کار رفته در
فقه، به معنای کشتن
شتر با فرو کردن
کارد یا
نیزه در زیر گلوی آن است.
نحر، از گونههای کشتن حیوانات است که اختصاص به شتر دارد؛ چنانکه
ذبح (گونهای دیگر از کشتن) در بقیه حیوانات، همچون
گاو،
گوسفند و
مرغ کاربرد دارد.
از احکام آن در باب
صید و ذباحه و به مناسبت در بابهای
طهارت و
حج سخن گفتهاند.
برای حلال شدن
شتر، باید آن را نحر کنند؛ بدین گونه که باید کارد یا نیزه یا هر چیز تیز دیگر را که بُرنده و از جنس
آهن باشد در گودی میان
گردن و
سینه شتر فرو کنند تا آنقدر
خون از آن برود که جان دهد.
تفاوت نمیکند شتر در حال نحر، ایستاده و یا به زانو خوابیده باشد؛ گرچه نحر در حالت ایستاده افضل است.
مستحب است هنگام نحر، دو دست شتر از
سم تا
زانو یا زیر بغل بسته و پاهایش باز باشد و یا تنها دست چپ (با خم کردن آن) بسته شود.
همه شرایط لازم در ذبح، همچون
مسلمان بودن ذابح، رو بـه
قبله بودن
حیوان، بردن نام
خدا، بُرنده و از جنس آهن بودن آلت ذبح، در نحر نیز شرط است.
چنانچه شتر را به جای نحر، ذبح کنند، یا
گاو و
گوسفند را نحر نمایند، حلال نمیشود و خوردن
گوشت آن
حرام است، مگر آنکه قبل از جان دادن حیوان،
تذکیه شرعی شود؛ یعنی شتر، نحر و گاو و گوسنفد ذبح شوند، که در این صورت، اختلاف است که آیا حیوان حلال میشود یا نه؟ برخی قائل به حلّیت شده،
لیکن برخی دیگر در حلیت حیوان تردید کردهاند.
بعضی گفتهاند: چنانچه تذکیه شرعی در حالت استقرار حیات حیوان صورت گیرد، حیوان حلال و در غیر این صورت، حرام میشود.
در نحر، برای ضربه زدن و فرو کردن
کارد یا
نیزه در موضع نحر از حیث طول و عرض، حدی نیست؛ بلکه باید به گونهای باشد که منجر به بیرون آمدن خون و جان دادن حیوان شود.
چنانچه به جهت چموشی یا سقوط درون
چاه و مانند آن، امکان نحر حیوان نباشد و بیم تلف شدن آن برود، برای کشتن آن میتوان با نیزه یا
شمشیر یا هر وسیله تیز دیگر بر بدن آن فرو و ایجاد جراحت منجر به جان دادن کرد؛ هر چند آلت نحر بر گودی زیر گلو اصابت نکرده باشد و حیوان، رو به قبله نباشد.
البته رعایت سایر شرایط تا حد ممکن لازم است.
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهمالسلام)، ج۸، ص۵۰۵.