• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یوسف بن ابراهیم ورجلانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: یوسف بن ابراهیم ورجلانی


یوسف بن ابراهیم ورجلانی (م ۵۷۰ هـ.ق) فقیه، متکلم و عالم اباضی اهل ورجلان در مغرب است.
در جوانی به اندلس رفت و در قرطبه اقامت گزید و از علمای نام‌آور آن دیار شد.
در اصول فقه، منطق، حساب، هندسه و شعر تبحر داشت و به مذهب اباضیه گرایش یافت.
آثار برجسته‌اش شامل العدل و الإنصاف (در اصول فقه)، مرج البحرین (در منطق، هندسه و حساب)، الجامع الصحیح (تنظیمی از مسند ربیع بن حبیب)، و الدلیل لأهل المعقول در عقاید اباضی است.
وی در سال ۵۷۰ (هجری قمری) درگذشت.


ابویعقوب یوسف بن ابراهیم بن میاد ورجلانی سورانی
[۱] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۷.    
[۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
اهل «ورجلان» از شهرهای مغرب دور بود.
[۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
در ایام جوانی به اندلس سفر کرد و در قرطبه سکونت یافت.
وی از علمای قرطبه بود و در اصول فقه مهارت خاصی داشت.
[۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
او به مذهب اباضیه که در ورجلان مرکز فعالیتی داشتند، گرایش پیدا کرده و در زمره ایشان درآمد.
[۵] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۷.    
[۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
از آثار علمی وی استفاده می‌شود.
علاوه بر اصول فقه، در پاره‌ای از علوم و فنون رایج آن روزگار ازجمله منطق، حساب، هندسه
[۷] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۷.    
و شعر دستی داشت.

سورانی کتاب‌هایی تالیف کرده که عبارتند از:
• العدل و الانصاف
[۸] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
در اصول فقه در سه مجلد است.
[۹] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
• مرج البحرین؛
[۱۰] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
در منطق،
[۱۱] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
هندسه
[۱۲] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
و حساب است.
[۱۳] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
• الجامع الصحیح؛
که در حقیقت مسند ربیع بن حبیب است و چون به هم‌ریخته بود، آن را به سلیقه خود مرتب ساخته و الجامع نامید.
[۱۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
• الدلیل لأهل المعقول لباغی السبیل بنور الدکیل؛
[۱۵] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
در عقاید اباضیه، این کتاب در سال ۱۳۱۶ه.ش در مصر چاپ سنگی شده و مشتمل بر سه جزء است.
[۱۶] سرکیس، یوسف‌الیان، معجم المطبوعات العربیه، ج۲، ص۱۹۱۴.
[۱۷] سرکیس، یوسف‌الیان، معجم المطبوعات العربیه، ج۱، ص۳۵۷.
زرکلی از این کتاب با عنوان الدلیل و البرهان در عقاید اباضیه یاد کرده است.
[۱۸] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
ایشان اشعاری نیز دارد.

ورجلانی درنهایت در سال ۵۷۰ (هجری قمری) از دنیا رفت.
[۱۹] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
(دیگر منابع:
[۲۰] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۷.    
)
۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۷.    
۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۷.    
۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
۷. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۷.    
۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
۱۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
۱۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
۱۲. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
۱۳. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
۱۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
۱۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
۱۶. ↑ سرکیس، یوسف‌الیان، معجم المطبوعات العربیه، ج۲، ص۱۹۱۴.
۱۷. ↑ سرکیس، یوسف‌الیان، معجم المطبوعات العربیه، ج۱، ص۳۵۷.
۱۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۸.    
۱۹. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۲.    
۲۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۳، ص۲۶۷.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یوسف بن ابراهیم ورجلانی»، ج۴، ص۴۶۲.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 570 (قمری) | شخصیت‌های قرن 6 (قمری) | علمای قرن 6 (قمری) | فقیهان قرن 6 (قمری) | مؤلفان قرن 6 (قمری) | متکلمان قرن 6 (قمری)
جعبه ابزار