گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.
وَ مِنْ كَلَامٍ لَهُ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) لِابْنِهِ مُحَمَّدِ ابْنِ الْحَنَفِيَّةِ لَمَّا أَعْطَاهُ الرَّايَةَ يَوْمَ الْجَمَلِ ؛ «
و از سخنان آن حضرت (علیه‌السلام) به پسرش محمد بن حنفیه هنگامی که در روز جمل پرچم را به او داد»
«تَزُولُ الْجِبَالُ وَ لَا تَزُلْ!»۱«تَزُولُ» :
فِعْلٌ مُضَارِعٌ مَرْفُوعٌ وَ عَلَامَةُ رَفْعِهِ الضَّمَّةُ الظَّاهِرَةُ عَلَى آخِرِهِ.
؛ «فعل مضارع مرفوع و علامت رفع آن ضمه ظاهری در آخرش است.»
«الْجِبَالُ»:
فَاعِلٌ مَرْفُوعٌ وَ عَلَامَةُ رَفْعِهِ الضَّمَّةُ الظَّاهِرَةُ عَلَى آخِرِهِ،
؛ «فاعل مرفوع و علامت رفع آن ضمه ظاهری در آخرش است،»
وَ الْجُمْلَةُ ابْتِدَائِيَّةٌ لَا مَحَلَّ لَهَا مِنَ الْإِعْرَابِ.
؛ «
و جمله ابتدائیه است و محلی از اعراب ندارد.»
«وَ لَا»:
الْوَاوُ: عَاطِفَةٌ،
؛ «
واو: عاطفه است،»
لَا: نَاهِيَةٌ
مَبْنِيَّةٌ عَلَى السُّكُونِ لَا مَحَلَّ لَهَا مِنَ الْإِعْرَابِ.
؛ «
لا: ناهیه
مبنی بر سکون است و محلی از اعراب ندارد.»
«تَزُلْ»:
فِعْلٌ مُضَارِعٌ مَجْزُومٌ وَ عَلَامَةُ جَزْمِهِ السُّكُونُ، وَ فَاعِلُهُ ضَمِيرٌ مُسْتَتِرٌ فِيهِ وُجُوبًا تَقْدِيرُهُ: أَنْتَ،
؛ «فعل مضارع مجزوم و علامت جزم آن سکون است، و فاعل آن ضمیر مستتر وجوبی در آن است که تقدیرش «أنت» می‌باشد،»
وَ جُمْلَةُ «وَ لَا تَزُلْ» مَعْطُوفَةٌ عَلَى الْجُمْلَةِ قَبْلَهَا.
؛ «
و جمله «وَ لَا تَزُلْ» بر جمله قبلش معطوف است.»
«عَضَّ عَلَى نَاجِذِكَ.»۲«عَضَّ»:
فِعْلُ أَمْرٍ مَبْنِيٌّ عَلَى السُّكُونِ، وَ فَاعِلُهُ ضَمِيرٌ مُسْتَتِرٌ فِيهِ وُجُوبًا تَقْدِيرُهُ: أَنْتَ.
؛ «فعل امر مبنی بر سکون است، و فاعل آن ضمیر مستتر وجوبی در آن است که تقدیرش «أنت» می‌باشد.»
«عَلَى»:
حَرْفُ جَرٍّ مَبْنِيٌّ عَلَى السُّكُونِ لَا مَحَلَّ لَهُ مِنَ الْإِعْرَابِ.
؛ «حرف جر مبنی بر سکون است و محلی از اعراب ندارد.»
«نَاجِذِكَ»:
اسْمٌ مَجْرُورٌ وَ عَلَامَةُ جَرِّهِ الْكَسْرَةُ الظَّاهِرَةُ عَلَى آخِرِهِ، وَ هُوَ مُضَافٌ،
؛ «اسم مجرور و علامت جر آن کسره ظاهری در آخرش است، و آن مضاف است،»
وَ الْكَافُ: ضَمِيرٌ مُتَّصِلٌ مَبْنِيٌّ عَلَى الْفَتْحِ وَاقِعٌ فِي مَحَلِّ جَرٍّ بِالْإِضَافَةِ،
؛ «و
کاف: ضمیر متصل مبنی بر فتح است که در محل جر به اضافه واقع شده است،»
وَ الْجَارُّ وَ الْمَجْرُورُ مُتَعَلِّقَانِ بِالْفِعْلِ «عَضَّ»،
؛ «و جار و مجرور متعلق به فعل
«عَضَّ» هستند،»
وَ الْجُمْلَةُ مَعْطُوفَةٌ عَلَى قَبْلِهَا.
؛ «
و جمله بر [جمله] قبلش معطوف است.»
«أَعِرِ اللَّهَ جُمْجُمَتَكَ.»۳«أَعِرِ»:
فِعْلُ أَمْرٍ مَبْنِيٌّ عَلَى السُّكُونِ
، وَ فَاعِلُهُ ضَمِيرٌ مُسْتَتِرٌ فِيهِ وُجُوبًا تَقْدِيرُهُ: أَنْتَ.
؛ «فعل امر مبنی بر سکون
است، و فاعل آن ضمیر مستتر وجوبی در آن است که تقدیرش «أنت» می‌باشد.»
«اللَّهَ»:
لَفْظُ الْجَلَالَةِ مَفْعُولٌ بِهِ أَوَّلُ مَنْصُوبٌ وَ عَلَامَةُ نَصْبِهِ الْفَتْحَةُ الظَّاهِرَةُ.
؛ «لفظ جلاله مفعول‌به اول منصوب و علامت نصب آن فتحه ظاهری است.»
«جُمْجُمَتَكَ»:
مَفْعُولٌ بِهِ ثَانٍ مَنْصُوبٌ وَ عَلَامَةُ نَصْبِهِ الْفَتْحَةُ الظَّاهِرَةُ، وَ هُوَ مُضَافٌ،
؛ «مفعول‌به دوم منصوب و علامت نصب آن فتحه ظاهری است، و آن مضاف است،»
وَ الْكَافُ: ضَمِيرٌ مُتَّصِلٌ مَبْنِيٌّ عَلَى الْفَتْحِ وَاقِعٌ فِي مَحَلِّ جَرٍّ بِالْإِضَافَةِ،
؛ «و
کاف: ضمیر متصل مبنی بر فتح است که در محل جر به اضافه واقع شده است،»
وَ الْجُمْلَةُ مَعْطُوفَةٌ عَلَى الْجُمْلَةِ قَبْلَهَا . ؛ «
و جمله بر جمله قبلش معطوف است .»
«تِدْ فِي الْأَرْضِ قَدَمَكَ.»۴«تِدْ»:
فِعْلُ أَمْرٍ مَبْنِيٌّ عَلَى السُّكُونِ، وَ فَاعِلُهُ ضَمِيرٌ مُسْتَتِرٌ فِيهِ وُجُوبًا تَقْدِيرُهُ: أَنْتَ.
؛ «فعل امر مبنی بر سکون است، و فاعل آن ضمیر مستتر وجوبی در آن است که تقدیرش «أنت» می‌باشد.»
«فِي»:
حَرْفُ جَرٍّ مَبْنِيٌّ عَلَى السُّكُونِ لَا مَحَلَّ لَهُ مِنَ الْإِعْرَابِ.
؛ «حرف جر مبنی بر سکون است و محلی از اعراب ندارد.»
«الأَرْضِ»:
اسْمٌ مَجْرُورٌ وَ عَلَامَةُ جَرِّهِ الْكَسْرَةُ الظَّاهِرَةُ عَلَى آخِرِهِ،
؛ «اسم مجرور و علامت جر آن کسره ظاهری در آخرش است،»
وَ الْجَارُّ وَ الْمَجْرُورُ مُتَعَلِّقَانِ بِالْفِعْلِ «تِدْ».
؛ «و جار و مجرور متعلق به فعل
«تِدْ» هستند.»
«قَدَمَكَ»:
مَفْعُولٌ بِهِ مَنْصُوبٌ وَ عَلَامَةُ نَصْبِهِ الْفَتْحَةُ الظَّاهِرَةُ، وَ هُوَ مُضَافٌ،
؛ «مفعول‌به منصوب و علامت نصب آن فتحه ظاهری است، و آن مضاف است،»
وَ الْكَافُ: ضَمِيرٌ مُتَّصِلٌ مَبْنِيٌّ عَلَى الْفَتْحِ وَاقِعٌ فِي مَحَلِّ جَرٍّ بِالْإِضَافَةِ،
؛ «و
کاف: ضمیر متصل مبنی بر فتح است که در محل جر به اضافه واقع شده است،»
وَ الْجُمْلَةُ مَعْطُوفَةٌ عَلَى الْجُمْلَةِ قَبْلَهَا.
؛ «
و جمله بر جمله قبلش معطوف است.»
«ارْمِ بِبَصَرِكَ أَقْصَى الْقَوْمِ،»۵«ارْمِ»:
فِعْلُ أَمْرٍ مَبْنِيٌّ عَلَى حَذْفِ حَرْفِ الْعِلَّةِ، وَ فَاعِلُهُ ضَمِيرٌ مُسْتَتِرٌ فِيهِ وُجُوبًا تَقْدِيرُهُ: أَنْتَ.
؛ «فعل امر مبنی بر حذف حرف عله است، و فاعل آن ضمیر مستتر وجوبی در آن است که تقدیرش «أنت» می‌باشد.»
«بِبَصَرِكَ»:
الْبَاءُ : حَرْفُ جَرٍّ زَائِدٌ مَبْنِيٌّ عَلَى الْكَسْرِ لَا مَحَلَّ لَهُ مِنَ الْإِعْرَابِ،
؛ «
باء : حرف جر زائد مبنی بر کسر است و محلی از اعراب ندارد،»
بَصَرِكَ: اسْمٌ مَجْرُورٌ لَفْظًا مَنْصُوبٌ مَحَلاً عَلَى أَنَّهُ مَفْعُولٌ بِهِ، وَ هُوَ مُضَافٌ،
؛ «
بَصَرِكَ: اسم مجرور لفظاً و منصوب محلاً به عنوان مفعول‌به است، و آن مضاف است،»
وَ الْكَافُ: ضَمِيرٌ مُتَّصِلٌ مَبْنِيٌّ عَلَى الْفَتْحِ وَاقِعٌ فِي مَحَلِّ جَرٍّ بِالْإِضَافَةِ.
؛ «و
کاف: ضمیر متصل مبنی بر فتح است که در محل جر به اضافه واقع شده است.»
«أَقْصَى»:
مَفْعُولٌ بِهِ مَنْصُوبٌ بِنَزْعِ الْخَافِضِ وَ عَلَامَةُ نَصْبِهِ الْفَتْحَةُ الْمُقَدَّرَةُ عَلَى آخِرِهِ، وَ هُوَ مُضَافٌ.
؛ «مفعول‌به منصوب به نزع خافض (حذف حرف جر) و علامت نصب آن فتحه مقدره بر آخرش است، و آن مضاف است.»
«الْقَوْمِ»:
مُضَافٌ إِلَيْهِ مَجْرُورٌ وَ عَلَامَةُ جَرِّهِ الْكَسْرَةُ الظَّاهِرَةُ عَلَى آخِرِهِ،
؛ «مضاف‌الیه مجرور و علامت جر آن کسره ظاهری در آخرش است،»
وَ الْجُمْلَةُ مَعْطُوفَةٌ عَلَى الْجُمْلَةِ قَبْلَهَا.
؛ «
و جمله بر جمله قبلش معطوف است.»
«وَ غُضَّ بَصَرَكَ،»۶«وَ غُضَّ»:
الْوَاوُ: عَاطِفَةٌ،
؛ «
واو: عاطفه است،»
غُضَّ: فِعْلُ أَمْرٍ مَبْنِيٌّ عَلَى السُّكُونِ، وَ فَاعِلُهُ ضَمِيرٌ مُسْتَتِرٌ فِيهِ وُجُوبًا تَقْدِيرُهُ: أَنْتَ.
؛ «
غُضَّ: فعل امر مبنی بر سکون است، و فاعل آن ضمیر مستتر وجوبی در آن است که تقدیرش «أنت» می‌باشد.»
«بَصَرَكَ»:
مَفْعُولٌ بِهِ مَنْصُوبٌ وَ عَلَامَةُ نَصْبِهِ الْفَتْحَةُ الظَّاهِرَةُ، وَ هُوَ مُضَافٌ،
؛ «مفعول‌به منصوب و علامت نصب آن فتحه ظاهری است، و آن مضاف است،»
وَ الْكَافُ: ضَمِيرٌ مُتَّصِلٌ مَبْنِيٌّ عَلَى الْفَتْحِ وَاقِعٌ فِي مَحَلِّ جَرٍّ بِالْإِضَافَةِ،
؛ «و
کاف: ضمیر متصل مبنی بر فتح است که در محل جر به اضافه واقع شده است،»
وَ الْجُمْلَةُ مَعْطُوفَةٌ عَلَى الْجُمْلَةِ قَبْلَهَا.
؛ «
و جمله بر جمله قبلش معطوف است.»
«وَ اعْلَمْ»:
الْوَاوُ: عَاطِفَةٌ،
؛ «
واو: عاطفه است،»
اعْلَمْ: فِعْلُ أَمْرٍ مَبْنِيٌّ عَلَى السُّكُونِ، وَ فَاعِلُهُ ضَمِيرٌ مُسْتَتِرٌ فِيهِ وُجُوبًا تَقْدِيرُهُ: أَنْتَ.
؛ «
اعْلَمْ: فعل امر مبنی بر سکون است، و فاعل آن ضمیر مستتر وجوبی در آن است که تقدیرش «أنت» می‌باشد.»
«وَ اعْلَمْ أَنَّ النَّصْرَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ.»۷«أَنَّ»:
حَرْفٌ مُشَبَّهٌ بِالْفِعْلِ مَبْنِيٌّ عَلَى الْفَتْحِ لَا مَحَلَّ لَهُ مِنَ الْإِعْرَابِ.
؛ «حرف مشبهة بالفعل مبنی بر فتح است و محلی از اعراب ندارد.»
«النَّصْرَ»:
اسْمُ «أَنَّ» مَنْصُوبٌ وَ عَلَامَةُ نَصْبِهِ الْفَتْحَةُ الظَّاهِرَةُ.
؛ «اسم
«أَنَّ» منصوب و علامت نصب آن فتحه ظاهری است.»
«مِنْ»:
حَرْفُ جَرٍّ مَبْنِيٌّ عَلَى السُّكُونِ لَا مَحَلَّ لَهُ مِنَ الْإِعْرَابِ.
؛ «حرف جر مبنی بر سکون است و محلی از اعراب ندارد.»
«عِنْدِ»:
اسْمٌ مَجْرُورٌ وَ عَلَامَةُ جَرِّهِ الْكَسْرَةُ الظَّاهِرَةُ عَلَى آخِرِهِ،
؛ «اسم مجرور و علامت جر آن کسره ظاهری در آخرش است،»
وَ الْجَارُّ وَ الْمَجْرُورُ مُتَعَلِّقَانِ بِخَبَرِ «أَنَّ» الْمَحْذُوفِ.
؛ «و جار و مجرور متعلق به خبر محذوفِ
«أَنَّ» هستند.»
«اللَّهِ»:
لَفْظُ الْجَلَالَةِ مُضَافٌ إِلَيْهِ مَجْرُورٌ وَ عَلَامَةُ جَرِّهِ الْكَسْرَةُ الظَّاهِرَةُ عَلَى آخِرِهِ،
؛ «لفظ جلاله مضاف‌الیه مجرور و علامت جر آن کسره ظاهری در آخرش است،»
وَ جُمْلَةُ «أَنَّ النَّصْرَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ» سَدَّتْ مَسَدَّ مَفْعُولَيْ «اعْلَمْ».
؛ «
و جمله «أَنَّ النَّصْرَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ» جای دو مفعولِ «اعْلَمْ» را گرفته است.»
«سُبْحَانَهُ» :
نَائِبُ مَفْعُولٍ مُطْلَقٍ لِفِعْلٍ مَحْذُوفٍ مَنْصُوبٌ وَ عَلَامَةُ نَصْبِهِ الْفَتْحَةُ الظَّاهِرَةُ عَلَى آخِرِهِ، وَ هُوَ مُضَافٌ،
؛ «نایب مفعول مطلق برای فعل محذوف، منصوب و علامت نصب آن فتحه ظاهری در آخرش است، و آن مضاف است،»
الْهَاءُ: ضَمِيرٌ مُتَّصِلٌ مَبْنِيٌّ عَلَى الضَّمِّ وَاقِعٌ فِي مَحَلِّ جَرٍّ بِالْإِضَافَةِ،
؛ «
هاء: ضمیر متصل مبنی بر ضم است که در محل جر به اضافه واقع شده است،»
وَ جُمْلَةُ «سُبْحَانَهُ» اعْتِرَاضِيَّةٌ لَا مَحَلَّ لَهَا مِنَ الْإِعْرَابِ.
؛ «
و جمله «سُبْحَانَهُ» اعتراضیه است و محلی از اعراب ندارد.»
