ربا (فقه سیاسی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ربا در
اسلام به سود یا ربحی گفته میشود که طلبکار از بدهکار دریافت میکند و بر دو نوع رباى قرضى و رباى معاوضى تقسیم میشود.
این عمل در
شرع اسلام
حرام و مجرمانه است.
ربا روشی برای بهرهگیری از
سرمایه بدون کار است و سود حاصل صرفاً از سرمایه است نه فعالیت اقتصادی.
مفسدههای ربا شامل تورم غیرطبیعی، کاهش انگیزه کار، استثمار، رقابت ناسالم و رکود تولید است.
در ربا، صاحب سرمایه مسئول خسارت طرف مقابل نیست و سود خود را بدون توجه به زیان دیگران دریافت میکند.
سود يا ربحى كه داين و طلبكار از مديون (بدهكار) مىستاند و آن بر دو نوع است:
عملى مجرمانه و حرام است.
ربا يكى از راههاى استفاده از سرمايه بدون كار به منظور بهرهگيرى از سود سرمايه است.
ربا چه به صورت قرض با ربح افزوده باشد و يا از راه معامله كالاهاى همجنس (غير از معدود) با ارزش افزوده انجام گيرد، از نظر شرع اسلام ممنوع و حرام است.
سود حاصل در اين موارد تنها سود پول و سرمايه است و مفاسد مادى و معنوى چنين درآمدى، هر چند كه منافع جزئى به همراه داشته باشد انكارناپذير است.
ربا موجب طغيان سرمايه، تورم غير طبيعى، كاهش كار، استثمار، تكاثر، رقابت ناسالم، ركورد توليد، از ميان رفتن انگيزههاى سالم و دهها مفسده اقتصادى - اجتماعى ديگر مىشود.
در ربا صاحب سرمايه، خسارت احتمالى طرف مقابل را
تضمین و عهدهدار نمیشود و به هر حال سود سرمايه خود را هر چند كه از آن، چيزى براى طرف مقابل نماند، استيفا مىكند.
منابع دیگر:
فقه سياسى ۱۵۴/۴ و ۱۵۵.
•
زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۲، ص۹۲.
