رژیمهای سیاسی و تقسیمبندی آن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رژيم سياسى را مىتوان از نظر شكل
حکومت، نوع حاكميت و جنبه حقوقى دولت تقسيمبندى كرد.
شكل حكومت نظامى را نشان مىدهد كه از طريق آن حاكميت و
قدرت سیاسی اعمال مىشود.
نوع حاكميت بيانگر محتوا و شيوه اعمال قدرت در جامعه است و حكومتهاى مشابه از نظر شكل مىتوانند حاكميت متفاوت داشته باشند.
نمونهاى از اين تقسيمبندى، تفكيک حكومتها به سلطنتى و جمهورى و حاكميتها به
دموکراسی و
دیکتاتوری است كه نخستين بار توسط كانت مطرح شد و مورد تبعيت حقوقدانان قرار گرفت.
به طور كلى رژيم سياسى را به گونههاى مختلف تقسيم كردهاند كه عمدهترين تقسيمبندى عبارتست از:
۱. از نظر شكل و نوع ساختار حكومت.
۲. از نظر محتوا و نوع حاكميت دولت.
۳. از نظر حقوقى و شخصيت دولت.
هنگامى كه ما از شكل حكومت بحث مىكنيم در حقيقت شيوه و نظامى را يادآور مىشويم كه از راه آن، حاكميت دولت و قدرت سياسى، اعمال مىشود.
ولى وقتى به محتواى دولت و نوع حاكميت آن مىپردازيم منظور ما، بررسى نوع قدرت و حاكميتى است كه در جامعه شكل مىگيرد و به اشكال مختلف اعمال مىشود.
دو يا چند حكومت مشابه از نظر شكلى مىتوانند داراى رژيم و نوع حاكميت متفاوتى باشند.
براى مثال حكومتهاى جمهورى ممكن است برخى داراى حاكميت ملى و برخى ديگر از نوع ديكتاتورى باشند.
كانت، حكومت را از نظر شكلى به سلطنتى و جمهورى و از نظر حاكميت به دموكراسى ديكتاتورى تقسيم كرد و حقوقدانان از آن پس، از وى تبعيت كردند.
منابع دیگر:
درآمدى بر فقه سياسى / ۲۶۷.
•
زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۲، ص۹۷.
