سلامت محیط زیست
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سلامت محيط زيست حق برخورداری از آن یکی از حقوق مدنی و اجتماعی محسوب میشود.
این حق به معنای مسئولیت جمعی همه افراد در حفظ و صیانت از محیط زیست است.
هیچ فرد یا گروهی نمیتواند سلامت محیط زیست را به خطر اندازد یا تعهدی زیانآور نسبت به آن برقرار کند.
حفاظت از محیط زیست شامل پژوهشهای علمی، پیشگیری از تخریب و کاهش آسیبپذیری طبیعت در برابر بهرهبرداری انسانی است.
موضوعاتی مانند آلودگی هوا، آسیب لایه اوزون و رشد جمعیت نیازمند اقدامات علمی و جمعی هستند.
در
اسلام، اصولی چون توجه به درمان، احترام به حیوانات و نهی از آسیب رساندن به جانداران، نشاندهنده اهمیت سلامت محیطی برای رشد
انسان است.
يكى از حقوق مدنى و اجتماعى، حق برخوردارى از سلامت محيط زيست است.
آنچه در سلسله مباحث حقوق عمومى مىتواند مورد بحث قرار گيرد، ماهيت محيط زيست و يا عوامل زيست محيطى و حتى عوامل تخريب آن نيست، بلكه بحث حقوقى مربوط به برخوردارى از سلامت محيط زيست است.
پذيرفتن اين حق به عنوان يک حق اجتماعى به معناى آن است كه بايد همگان در حفظ سلامت محيط زيست مشاركت و قبول مسئوليت كنند.
به اين معنا كه فرد يا گروه خاصى به دليل عدم نياز به بخشى از محيط زيست نمیتوانند سلامت آن را به خطر بيندازند و يا تعهدى زيانآور با محيط زيست منعقد كنند.
حفاظت از محيط زيست شامل هر نوع تحقيق زيست محيطى است كه انسان را با طبيعت آشناتر و راههاى جلوگيرى از تخريب و يا زيانهاى جبرانناپذير را معلوم گرداند و امكانات جبران خسارتهاى ناشى از بهرهكشى از طبيعت را آشكار كند و آسيب پذيرى طبيعت را در برابر تصرفات بشرى كاهش دهد و پيشگيرى از خطرات زيست محيطى مانند آلودگى هوا و آسيبهاى لايه اوزن و رشد شتابنده جمعيت از مسائل مهم زندگى اجتماعى امروز و آينده بشر است كه نياز به پژوهشهاى علمى دامنهدار و اتخاذ روشهاى جمعى دارد.
اگر در اسلام، علم الابدان قرين علم الاديان شده و اطبا، همدوش فقها معرفى شده (۱) و انبيا به «
همواره آماده درمان» تشبيه شدهاند (۲) و از ايذا و نابود كردن و شورانيدن جانداران غير موذى نهى شده است (۳) و حقوقى براى حيوانات منظور شده، (۴) همه و همه حكايت از اين نكته دارد كه اسلام به سلامت محيطى كه انسان در آن بايد به رشد خود ادامه بدهد علاقهمند است. (۵)
منابع دیگر:
۱ - تحفالعقول / ۱۵۴
و بحارالانوار ۲۳/۷۵؛
۲ - نهج البلاغه / خ ۱۰۸؛
۳ - وسائل الشيعه ۲۲۰/۲؛
۴ - وسائل الشيعه ۲۲۰/۲؛
۵ - فقه سياسى ۳۱۴/۷-۳۱۱.
• عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۲، ص۱۴۱-۱۴۲.
