• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 
محله درکِه
اطلاعات کلی
نام رسمی درکه
نام‌ لاتینdarake
روی نقشه آری
استان تهران
منطقه شهرداری ۱
تاریخچه
دوره قاجار روستا و ییلاق خوش آب‌وهوا
دوره پهلوی ضمیمه‌شدن به تهران در اواسط دهه ۱۳۴۰ هـ.ش
پیشینه تاریخ دقیق ناشناخته، مرتبط با محله اوین
جمعیت و بافت
جمعیت ۱۳۳۵ هـ.ش ۷۴۲ تن
اقتصاد گذشته باغداری و دامداری
آب‌رسانی رود درکه
ساکنان تاریخی سادات درکه از نسل امامزاده سید محمدولی، از کوهپایه‌های نور و کجور
موقوفات گذشته دو مسجد، یک تکیه، دو گورستان
اماکن و ویژگی‌ها
بقعه امامزادگان سید محمدولی و عزیز
پناهگاه کوهنوردان موجود
چایخانه‌ها هفت حوض، اُزغال‌چال، پلنگ‌چال
ویژگی طبیعی دره اوین ـ درکه، مسیر کوه‌پیمایی پر رفت‌وآمد

درکه darake، محله‌ای در شمال‌باختری تهران و از توابع منطقه ۱ شهرداری است که پیش‌تر روستا بوده است.
این منطقه به سبب موقعیت کوهپایه‌ای و خوش آب‌وهوا، یکی از مقاصد اصلی کوه‌پیمایی و تفریحی شهر تهران به شمار می‌رود.
اقتصاد تاریخی درکه بر پایه باغداری و دامداری استوار بوده و آب آن از رود درکه تأمین می‌شده است.
درکه در (دهه ۱۳۴۰ هـ.ش) به توسعه شهر تهران ضمیمه شد و به محله‌ای شهری تبدیل شد.
این محله از شمال به کوه‌های توچال، از جنوب به بزرگراه چمران و اوین، از شرق به ولنجک و از غرب به فرحزاد محدود است.
بقعه‌های امامزادگان سید محمدولی و عزیز، موقوفات مذهبی و پناهگاه‌ها و چایخانه‌های مسیر ارتفاعات از مهم‌ترین ویژگی‌های محله محسوب می‌شوند.



محله درکِه درگذشته روستا و امروزه محله‌ای در شمال‌باختری تهران واقع در منطقه ۱ شهرداری تهران.


درکه یکی از نواحی خوش آب‌وهوای شمیران است که به سبب واقع بودن در مسیر کوه‌پیمایی، از پر رفت‌وآمدترین منطقه‌های ییلاقی تهران، به ویژه در روزهای پایانی هفته و تعطیل به شمار می‌آید.
[۱] طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامه صد سالگی شهرداری تهران، تهران، ۱۳۸۷ ش، ص۸۶.

محله درکه از شمال به کوه‌های توچال، از جنوب به بزرگراه چمران و محله اوین، از خاور به ولنجک و از باختر به فرحزاد منتهی می‌شود.
[۲] محمودیان، علی‌اکبر و دیگران، اطلس شهرستان شمیران، تهران، ۱۳۸۱ ش، ص۲۱.



از پیشینه درکه اطلاع چندانی در دست نیست؛ اما تاریخ آن به‌ سبب نزدیکی با محله اوین، با این منطقه پیوسته است.
اقتصاد روستای درکه در گذشته بر پایه باغداری و دامداری استوار بوده است.
آب مورد نیاز اهالی این روستا از رود درکه تأمین می‌شده است.
[۳] فرهنگ جغرافیایی ایران (آبادی‌ها)، استان مرکزی، دایره جغرافیایی ستاد ارتش، تهران، ۱۳۲۸ ش، ج۱، ص۸۸.
[۴] کریمان، حسین، قصران (کوهسران)، تهران، ۱۳۵۶ ش، ج۱، ص۵۱۰.

روستای درکه بر طبق سرشماری (۱۳۳۵ هـ.ش)، دارای ۷۴۲ تن جمعیت بوده است.
[۵] گزارش مشروح حوزه سرشماری تهران، وزارت کشور، ۱۳۳۷ ش، ص۳.



درکه در اواسط (دهه ۱۳۴۰ هـ.ش) و پس از توسعه شهر تهران به این کلان‌شهر ضمیمه و به محله‌ای از محله‌های آن بدل شد.


بقعه امامزادگان سید محمدولی و عزیز در این محله قرار دارد.
سادات درکه که بیشتر از نسل امامزاده سید محمد ولی‌اند، عمدتاً از کوهپایه‌های نور و کجور مازندران آمده و در این ناحیه سکنا گزیده‌اند.
[۶] بلاغی، عبدالحجت، تاریخ تهران، قسمت‌های شمالی و مضافات، شمران قدیم، قم، ۱۳۵۰ ش، ص۴۶.
[۷] ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، تهران، ۱۳۷۱ ش، ج۱، ص۴۰۷.

درکه در گذشته افزون بر بقعه‌های امامزادگان عزیز و سید محمدولی، دارای موقوفاتی بوده است که از آن میان می‌توان به دو مسجد، یک تکیه و دو گورستان اشاره کرد.
[۸] ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، تهران، ۱۳۷۱ ش، ج۱، ص۴۱۲.



در مسیر ارتفاعات درکه پناهگاه‌هایی به منظور استفاده کوهنوردان و چندین چایخانه از جمله هفت حوض، اُزغال‌چال (زغال‌چال) و پلنگ‌چال ساخته شده است.
[۹] «درکه»، کتاب اول ۱ (بش).

دره اوین ـ درکه که در این منطقه واقع شده، از دره‌های پرازدحام شهر تهران به شمار می‌آید.
[۱۰] «دره اوین ـ درکه»، کتاب اول ۲ (بش).



۱. طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامه صد سالگی شهرداری تهران، تهران، ۱۳۸۷ ش، ص۸۶.
۲. محمودیان، علی‌اکبر و دیگران، اطلس شهرستان شمیران، تهران، ۱۳۸۱ ش، ص۲۱.
۳. فرهنگ جغرافیایی ایران (آبادی‌ها)، استان مرکزی، دایره جغرافیایی ستاد ارتش، تهران، ۱۳۲۸ ش، ج۱، ص۸۸.
۴. کریمان، حسین، قصران (کوهسران)، تهران، ۱۳۵۶ ش، ج۱، ص۵۱۰.
۵. گزارش مشروح حوزه سرشماری تهران، وزارت کشور، ۱۳۳۷ ش، ص۳.
۶. بلاغی، عبدالحجت، تاریخ تهران، قسمت‌های شمالی و مضافات، شمران قدیم، قم، ۱۳۵۰ ش، ص۴۶.
۷. ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، تهران، ۱۳۷۱ ش، ج۱، ص۴۰۷.
۸. ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، تهران، ۱۳۷۱ ش، ج۱، ص۴۱۲.
۹. «درکه»، کتاب اول ۱ (بش).
۱۰. «دره اوین ـ درکه»، کتاب اول ۲ (بش).
۱۱. Ketabeavval ۱, www.ketabeavval.com/ Tehran/ ۱۳۹۱. aspx (acc. May ۱۷, ۲۰۰۹).
۱۲. Ketabeavval ۲, www.
۱۳. ketabeavval.ir/ Tehran/ ۱۸۵۴.aspx (acc. May ۱۷, ۲۰۰۹).

[۱۱] Ketabeavval ۱, www.ketabeavval.com/ Tehran/ ۱۳۹۱. aspx (acc. May ۱۷, ۲۰۰۹).

[۱۲] Ketabeavval ۲, www.

[۱۳] ketabeavval.ir/ Tehran/ ۱۸۵۴.aspx (acc. May ۱۷, ۲۰۰۹).



موسوی‌زاده، حسن، دانشنامه تهران بزرگ، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «محله درکِه»، ص۸۶۱.    






جعبه ابزار