باغ ـ دره، کوه kūh-e bāq-darre، Kūh-e Bāq-darre ـ واقع در شمال شرقی لواسان و شمال محله ناران، در مسیر راه افجه به روستاهای هنزک، انباج و افجه. این دره باریک از ابتدای میدان بسیج ناران تا نزدیکی مزرعه کلان و آبشار هنزک کشیده شده است. در دو سوی دره، انبوهی از درختان میوه نظیر گیلاس، آلبالو، زردآلو و هلو قرار دارد که دلیل نامگذاری آن است. سمت مشرق دره را دامنههای شمال غربی کوه الون و سمت غرب آن را کوه باغدره احاطه کردهاند. در گذشته، قلعهای در بالاترین نقطه کوه برای کنترل دره و تأمین امنیت ساکنان ساخته شده بود و مسیر رودخانه افجه نیز از میان این دره میگذرد. نام کوه و درهای در منتهاالیه شمال شرقی شهر لواسان و در شمال محله ناران، در ابتدای راه لواسان به روستاهای هنزک، انباج و افجه. مسیر راه افجه پس از انشعاب از خیابان اصلی شهر لواسان، در سمت شمالِ محله ناران، به سمت شمال امتداد مییابد و پس از عبور از دره و تنگهای تنگ و باریک به محلی به نام کلان میرسد و به پای آبشاری کوتاه به نام آبشار هنزک منتهی میگردد؛ سپس در یک مسیر شیبدار بالا میرود و به دو شاخه تقسیم میشود. شاخه شرقی به روستاهای هنزک و سینک میرود و در پایان بنبست میشود و شاخه شمالی این راه به روستای انباج و پس از گذر از محلههای سیال و سرلو، به افجه میرسد. از ابتدای این راه و از میدان بسیج واقع در ۱۵۰ متری چنار کهنسال محله ناران، تا نزدیکی مزرعه کلان و پیش از رسیدن به آبشار هنزک، درهای است که باغدره خوانده میشود. در سمت راست و چپ طول این مسیر، انبوهی از درختان میوه نظیر گیلاس، آلبالو، زردآلو، هلو و دیگر میوهها وجود دارد و به همین سبب آن را باغدره نامیدهاند. سمت مشرق باغدره را دامنههای شمال غربی کوه الون و طرف غرب آن را کوهی به نام کوه باغدره احاطه کرده است. این تنگه یا دره باریک در گذشته از لحاظ نظامی دارای اهمیت بوده و حفاظت و مراقبت از آن موجب تأمین امنیت ساکنان روستای افجه و محلات مسکونی پیرامون آن میشده است؛ به همین سبب، در بالاترین نقطه کوه باغدره و در محلی که اشراف کامل بر تنگترین نقطه باغدره داشته است، قلعهای احداث کرده بودند که بقایای ساختمان آن همچنان پابرجا است. (نک : ه د، باغ ـ دره، قلعه باستانی) احتمال دارد که در مواقع هجوم و ناامنی، ساکنان لواسان کوچک و روستاهای اطراف آن، برای در امان ماندن پیرمردان، زنان و کودکان از شر مهاجمان آنان را روانه افجه میکردند و کسانی را به نگهبانی از دروازه ورودی آن یعنی باغدره و قلعه باغدره میگماردند و خود به مقابله و دفع دشمن میپرداختند. اسم باغدره در زبان اهالی بومی منطقه به معنی باغی است که در داخل دره یا تنگه واقع شده است. مسیر رودخانه افجه نیز از میان همین دره به سمت جنوب جریان دارد. حاصل سالها عبور این رودخانه از این محل و ادامه آن به سمت جنوب، ایجاد دره عمیقی است که امروزه میان محله ناران لواسان کوچک در غرب و روستـاهای تیمورآباد و سبوکوچک در شـرق وجود دارد. • پازوکی طرودی، ناصر، دانشنامه تهران بزرگ، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «کوه باغ دره»، ص۴۹۹. ردههای این صفحه : دانشنامه تهران بزرگ | کوه های تهران
|
||||||||||||||||||||