آیه خیر البریه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیه هفت
سوره بینه معروف به آیه خیرالبریه است.
«إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أُولئِكَ هُمْ خَيْرُ
الْبَرِيَّةِ»؛
در حقيقت كسانى كه
ایمان آورده و كارهاى شايسته كرده اند، آناناند كه بهترين آفريدگانند.
اين آيه در شأن حضرت علىّ بن ابى طالب (ع) نازل شده است. از جابر بن عبداللَّه انصارى نقل كردهاند كه گفته است:
روزى با
پیامبر (ص) كنار
کعبه نشسته بوديم كه على (ع) پيش ما آمد. چون چشم
پیامبر (ص) به وى افتاد، فرمود: «برادرم آمد!» آن گاه رو به سوى
کعبه كرد و
فرمود: «به خداى اين خانه
سوگند كه اين مرد پيش از همه شما به
خدا ایمان آورده و بيش از همه شما
خدا را فرمان بُرده است و از همه شما به
پیمان الهی وفادارتر است و بيش از شما به
حکم خدا داورى كرده است و در تقسيم
بیت المال دادگرتر است و در رفتار با رعيت بهتر است و مقامش والاتر است». در اين هنگام بود كه
آیه «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ ...»، نازل شد و از آن پس هر گاه
علی مىآمد،
اصحاب پیامبر (ص) مىگفتند: «بهترين آفريده خدا پس از پيامبر آمد!».
روايات فراوانی از
شیعه و
سنی نقل است كه بنابر آنها مراد از «هُم خير
البريّه» على (ع) و پيروان او است.
مقاتل بن سلیمان از
ابن عباس روايت كرده است كه اين آيه در شأن
امام علی (ع) و
اهل بیت (ع) او نازل شده است.
در روايتى از
ابوبرزه نقل است كه چون
پیامبر اسلام (ص) اين
آیه را
قرائت كرد، فرمود: «يا على! آنان، تو و شيعيانت هستيد و وعده من و شما، حوض كوثر!».
با بررسى اين
آیه و احاديثى كه آن را
تفسیر كردهاند، بر مىآيد كه
خداوند و پيامبر گرامى اش (ص)، شايستهترين كس به
خلافت را معرّفى كردهاند تا
امامت و
هدایت امّت به دست شايستگان افتد و
مسلمانان از گمراهى و حيرانى در امان مانند. نيز از اين
روایات مىتوان فهميد كه اصطلاح «
شیعه» در عصر
پیامبر (ص) و به دست ايشان پديد آمده و ميان
مسلمانان رواج يافته است.
پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص ۴۹.
