آیه خیر البریه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیه هفت
سوره بینه معروف به آیه خیرالبریه است.
«إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أُولئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ»؛
در حقيقت كسانى كه
ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده اند، آناناند كه بهترين آفريدگانند.
اين آيه در شأن حضرت علىّ بن ابى طالب (ع) نازل شده است. از جابر بن عبداللَّه انصارى نقل كردهاند كه گفته است:
روزى با
پيامبر (ص) كنار
كعبه نشسته بوديم كه على (ع) پيش ما آمد. چون چشم
پيامبر (ص) به وى افتاد، فرمود: «برادرم آمد!» آن گاه رو به سوى
كعبه كرد و
فرمود: «به خداى اين خانه
سوگند كه اين مرد پيش از همه شما به
خدا ايمان آورده و بيش از همه شما
خدا را فرمان بُرده است و از همه شما به
پيمان الهى وفادارتر است و بيش از شما به
حكم خدا داورى كرده است و در تقسيم
بيت المال دادگرتر است و در رفتار با رعيت بهتر است و مقامش والاتر است». در اين هنگام بود كه
آيه «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ ...»، نازل شد و از آن پس هر گاه
على مىآمد،
اصحاب پيامبر (ص) مىگفتند: «بهترين آفريده خدا پس از پيامبر آمد!».
روايات فراوانی از
شيعه و
سنى نقل است كه بنابر آنها مراد از «هُم خير البريّه» على (ع) و پيروان او است.
مقاتل بن سليمان از
ابن عباس روايت كرده است كه اين آيه در شأن
امام على (ع) و
اهل بيت (ع) او نازل شده است.
در روايتى از
ابوبرزه نقل است كه چون
پيامبر اسلام (ص) اين
آيه را
قرائت كرد، فرمود: «يا على! آنان، تو و شيعيانت هستيد و وعده من و شما، حوض كوثر!».
با بررسى اين
آيه و احاديثى كه آن را
تفسير كردهاند، بر مىآيد كه
خداوند و پيامبر گرامى اش (ص)، شايستهترين كس به
خلافت را معرّفى كردهاند تا
امامت و
هدايت امّت به دست شايستگان افتد و
مسلمانان از گمراهى و حيرانى در امان مانند. نيز از اين
روايات مىتوان فهميد كه اصطلاح «
شيعه» در عصر
پيامبر (ص) و به دست ايشان پديد آمده و ميان
مسلمانان رواج يافته است.
پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص ۴۹.
