أمّ القری (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أمّ القری: (لِتُنْذِرَ اُمَّ الْقُری) «امّ القری» که یکی از نام‌های
«مکّه» است از دو واژه ترکیب یافته
«امّ» که در اصل به معنای
«اساس و ابتداء و آغاز» هر چیزی است، و مادر را هم به همین جهت
«امّ» می‌گویند که اساس و اصل فرزندان است. و
«قُری» جمع
«قَرْیه» به معنای هرگونه آبادی و شهر است، اعم از شهرهای بزرگ و کوچک یا روستاها، و شواهد زیادی نیز در قرآن بر این معنا وجود دارد.
(وَ كَذَلِكَ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لِّتُنذِرَ أُمَّ الْقُرَى وَ مَنْ حَوْلَهَا وَ تُنذِرَ يَوْمَ الْجَمْعِ لَا رَيْبَ فِيهِ فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَ فَرِيقٌ فِي السَّعِيرِ) (و اين‌گونه قرآنى فصيح و گويا را بر تو
وحی كرديم تا «امّ القرى» و كسانى را كه گرد آن هستيد (ساكنان مكه و همه جهانيان را) انذار كنى و آنها را از روزى كه همگان در آن روز جمع مى‌شوند و هيچ شك و ترديدى در آن نيست بيم دهى؛ در آن روز گروهى در بهشتند و گروهى در آتش سوزان!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(أُمَ الْقُرى) مكه مكرمه است. و مراد از انذار مكه، انذار اهل مكه است. و مراد از
(مَنْ حَوْلَها) ساير نقاط
جزیرة العرب است، يعنى آنهايى كه در خارج مكه زندگى مى‌كنند. مؤيد اين معنا كلمه عربيا است، چون مى‌فرمايد: بدين جهت قرآن را عربى نازل كرديم كه عربى زبانها را انذار كنى.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أمّ القری»، ص۶۸.
