• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احادیث تفسیری آیه 4 سوره قریش

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





احادیث تفسیری آیه ۴ سوره قریش، از مباحث مرتبط به احادیث تفسیری اهل بیت (علیهم‌السّلام) می‌باشد. مفهوم کلی سوره قریش یادآوری نعمت‌های الهی، برای انگیزش حس سپاسگزاری و پرستش است. در احادیث تفسیری اهل بیت از آیه چهارم سوره قریش، به تأثیرات ظهور پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی قریش اشاره شده است. این احادیث نشان می‌دهند که ظهور پیامبر و تحقق حج به عنوان یک عمل عبادی، امنیت و رفاه را برای قریشیان به ارمغان آورده و نشان‌دهنده تأثیر عمیق دین بر جنبه‌های مختلف زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم است.



(الَّذِی اَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَ آمَنَهُم مِّنْ خَوْفٍ) همان [خدایی] که در گرسنگی غذایشان داد و از بیم [دشمن] آسوده ‌خاطرشان کرد.


«علیّ‌بن‌ابراهیم: نَزَلَتْ فِی قُرَیْشٍ لِاَنَّهُ کَانَ مَعَاشُهُمْ مِنَ الرِّحْلَتَیْنِ رِحْلَةٍ فِی الشِّتَاءِ اِلَی الْیَمَنِ وَ رِحْلَهًٍْ فِی الصَّیْفِ اِلَی الشَّامِ وَ کَانُوا یَحْمِلُونَ مِنْ مَکَّهًَْ الْاُدْمَ وَ اللِّبَاسَ وَ مَا یَقَعُ مِنْ نَاحِیَهًِْ الْبَحْرِ مِنَ الْفُلْفُلِ وَ غَیْرِهِ فَیَشْتَرُونَ بِالشَّامِ الثِّیَابَ و الدَّرْمَکَ وَ الْحُبُوبَ وَ کَانُوا یَتَاَلَّفُونَ فِی طَرِیقِهِمْ وَ یُثْبِتُونَ فِی الْخُرُوجِ فِی کُلِّ خُرْجَهًٍْ رَئِیساً مِنْ رُؤَسَاءِ قُرَیْشٍ وَ کَانَ مَعَاشُهُمْ مِنْ ذَلِکَ فَلَمَّا بَعَثَ اللَّهُ نَبِیَّهُ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) اسْتَغْنَوْا عَنْ ذَلِکَ لِاَنَّ النَّاسَ وَفَدُوا عَلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) وَ حُجُّوا اِلَی الْبَیْتِ، فَقَالَ اللَّهُ: (فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَیْتِ • الَّذِی اَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ) فَلَا یَحْتَاجُونَ اَنْ یَذْهَبُوا اِلَی الشَّامِ (وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ) یَعْنِی خَوْفَ الطَّرِیق.»
علیّ‌ بن‌ ابراهیم گوید: این سوره درباره‌ قریش نازل شد؛ چرا که قریشیان از راه دو سفر، زندگی خود را می‌گذراندند: سفرهای زمستانه به یمن و سفری در تابستان به شام. ایشان از مکّه، پوست و خشکبار و کالاهایی همچون فلفل و... که از راه دریا آورده می‌شد، بار می‌گرفتند و در شام، جامه و آرد سفید و حبوبات می‌خریدند. آنها در راه به یکدیگر می‌پیوستند و برای هر سفری که خارج می‌شدند، یکی از بزرگان قریش را رئیس خود می‌کردند و از این راه زندگی می‌گذراندند. چون خداوند رسول خود (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را برانگیخت، آنان از این کار بی‌نیاز شدند؛ چرا که مردم گرد رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) جمع می‌شدند و حجّ کعبه به‌جا می‌آوردند، از این‌رو خداوند فرمود: (فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَیْتِ • الَّذِی اَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ) و دیگر نیاز ندارند که به شام بروند و (وَ آمَنَهُم مِّنْ خَوْفٍ) یعنی ترس از راه.


۱. قریش/سوره۱۰۶، آیه۴.    
۲. حویزی، عبدالعلی، نورالثقلین، ج۵، ص۶۷۶.    
۳. بحرانی، سید‌هاشم، البرهان، ج۵، ص۷۶۶.    
۴. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، ج۲، ص۴۴۴.    



• مراد خانی، کاظم، بحار الانوار فی تفسیر الماثور للقرآن.






جعبه ابزار