اخفا•
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پنهان کرن
حرف هنگام تلفظ را اخفا گویند.
«اخفاء» یکی از
احکام حروف، در
لغت به معنای پوشاندن و پنهان کردن است، و در
اصطلاح تجوید ، کم اعتمادی بر مخرج حرف یا پنهان کردن حرف هنگام تلفظ آن در شرایطی خاص است.
«اخفا» را از احکام نون ساکن و
تنوین دانسته‌اند؛ به این بیان که هرگاه پس از تنوین یا نون ساکن، یکی از حروف
اخفا قرار گیرد، نون به شکلی خفیف بین
اظهار و
ادغام و با حالت غنه بدون
تشدید ادا می‌شود؛ مانند تلفظ نون و تنوین در «انتم، تنجی، منکم، ینصر، من تاب، جنات تجری و خالدا فیها».
در اجرای
حکم اخفا فرقی نمی‌کند حرف اخفا و نون در یک کلمه باشند یا در دو کلمه (در مثال‌های فوق دقت شود).
کیفیت اخفا ، از جهت پرحجمی و کم حجمی، به
حروف اخفا بستگی دارد؛ اگر حروف اخفا از
حروف استعلا باشد، اخفا پرحجم است، و اگر از
حروف استفال باشد، اخفا کم حجم و
رقیق خواهد بود.
اخفا، افزون بر نون، از احکام میم ساکن نیز شمرده شده است؛ یعنی اگر پس از حرف میم ساکن، حرف «با» قرار گیرد، میم را به صورت اخفا می‌خوانیم. مانند:«هم بارزون»؛ «لهم به» و «امدا بعیدا» (امدم بعیدا).
اخفا در نون ساکن و تنوین را اخفای حقیقی، و در میم ساکن،
اخفای شفوی گفته‌اند.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «اخفا».
