ارتباط استجابت دعا و شفا نگرفتن مریضی‌های صعب‌العلاج
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: صعب‌العلاج،
بیماری،
استجابت،
دعا، مشکلات.
پرسش: اثر نکردن دعا در مریضی‌های صعب العلاج درست است؟
پاسخ اجمالی: دعا از جانب ما و اجابت از جانب خداست؛ اما استجابت و پذیرش دعا لزوماً به معنای رسیدن ما به خواسته‌های خودمان نیست و چه‌بسا بسیاری از خواسته‌های مشروع
بندگان، حتی بهترین بندگان خداوند به اجابت موردنظر نمی‌رسد.
سنت الهی آن است که برای حل مشکلات و درمان بیماری‌ها راهکارهای طبیعی قرار داده و از ما خواسته که به راهکار طبیعی و منطقی آن دست بزنیم. از طرفی، این مشکلات و سختی‌ها وسیله ای است برای
آزمودن انسان به جهت شکوفا کردن استعدادها و رشد بندگان؛ که البته
عطا و
پاداش الهی در برابر سختی‌ها و مشکلات دنیا آن‌قدر زیاد است که بر اساس روایات در هنگام اعطاء این پاداش‌ها به اهل بلا، کسانی که در دنیا کمتر سختی دیده‌اند
آرزو می‌کنند به‌جای آن‌ها بوده و در دنیا به انواع بلاها دچار می‌شدند تا
ثواب آن را به دست می‌آوردند.
در جواب کسانی که به برخی افراد که گاها دچار مرضی صعب‌العلاج هستند و همچنان امید دارند که
شفا بگیرند از طرف
خدا، می‌گویند که چرا خدای شما شفا نداد مگه نمیگویید که دعا کنیم خدا جوابمان را میدهد چرا جواب شما را نداد پس دعاهایتان بی خود دعا نکنید،
قرآن نخونید. لطفاً از طریق
مقالات علمی پاسخ بدید چون این جور افراد به قرآن و
احادیث توجهی ندارند؟
برای پاسخ به این پرسش و در خصوص توجیه و هدایت این‌گونه افراد تذکر چند نکته خالی از فایده نخواهد بود. اکنون به بررسی این نکات می‌پردازیم.
خداوند متعال خود را اجابت‌کننده خوانده و فرموده است: «
اُدعُونی اَسْتَجِبْ لَکُمْ؛
مرا بخوانید تا (دعای) شمارا بپذیرم»؛ اما باید توجه داشت که این استجابت و پذیرش دعا لزوماً به معنای رسیدن ما به خواسته‌های خودمان نیست و چه‌بسا بسیاری از خواسته‌های مشروع بندگان، حتی بهترین بندگان خداوند به اجابت موردنظر نمی‌رسد. چنان‌که در زمان بیماری
حضرت زهرا (علیهاالسّلام) چند معصوم برای شفای ایشان دعا می‌کردند اما درنهایت آن حضرت
بهبود نیافت و به
شهادت رسید!
البته در معنای عام و دقیق اجابت همه درخواست‌های معقول و مشروع بخصوص آن‌که به‌واسطه
اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) به درگاه ربوبی منتقل شود به‌نوعی مستجاب می‌گردد، هرچند این استجابت به معنی رسیدن به همان خواسته و مطلوب نبوده باشد.
مشکلات و سختی‌ها و ناگواری‌ها در زندگی همه افراد کم‌وبیش وجود دارد و نباید از علت‌های پیدا و پنهان این مشکلات چشم پوشید و به‌جای بررسی علل و عوامل و راهکارهای حل مشکل یا برخورد منطقی با آن، به دنبال راه‌های غیرعادی و
اعجاز گونه بود که شیوه خداوند و سنت او هم در امور عالم این نیست که کارها را از مجاری غیرعادی و غیرطبیعی انجام دهد. چه‌بسا در بسیاری از موارد باید در عین دعا و
تضرع به درگاه خداوند به دنبال راهکارهای طبیعی و مادی درمان هم برویم زیرا سنت خداوند آن است که کارها را از مجاری طبیعی خود به سرانجام برساند.
خداوند برای هر
دردی، درمانی و برای هر مشکلی، راهکاری قرار داده است. برای حل هر مشکلی از ما خواسته که به راهکار طبیعی و منطقی آن دست بزنیم. از منظر دین، دور زدن اسباب و علل عادی و طلب کردن نتایج از راهی غیر از اسباب عادی و طبیعی، امری نادرست است. این حقیقت، مضمون روایاتی است که می‌فرماید: «خداوند متعال
ابا دارد از این‌که امور را از راهی غیر مجاری عادی آن به جریان بیندازد.»
بسیار دیده می‌شود که افرادی بدون توجه جدی به این‌گونه امور و بدون تلاش مناسب در جهت حل مشکل از مجرای طبیعی و عرفی تنها می‌خواهند از طریق دعا و طلب شفا از خداوند متعال به نتیجه درخواست‌های خود برسند که این امر بر اساس سنت الهی به نتیجه نخواهد رسید.
در کنار همه مسائل دیگر نباید از یاد برد که در ساختار طبیعی عالم این قبیل مشکلات و سختی‌ها لازمه زندگی بشر است و مهم‌ترین راهکار آزموده شدن بشر در آزمون بزرگ زندگی دنیا به‌حساب می‌آید؛ چنان‌که قرآن می‌فرماید: «
وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ، قطعاً همه‌ی شمارا با چیزی از
ترس و
گرسنگی و
زیان مالی و جانی و کمبود میوه‌ها آزمایش می‌کنیم و
بشارت ده
استقامت کنندگان را.»
خداوند برای شکوفا کردن استعدادها و پرورش دادن بندگانش، آنان را با گرفتاری‌ها می‌آزماید، یعنی همان‌گونه که
فولاد را برای
استحکام بیشتر در
کوره می‌گذارند تا به اصطلاح آب‌دیده شود، آدمی را نیز در کوره حوادث سخت پرورش میدهد تا مقاوم گردد. امتحان خدا با گرفتاری‌ها، به کار
باغبان پرتجربه شبیه است که دانه‌های مستعد را در سرزمین‌های آماده می‌پاشد. دانه‌ها با استفاده از داده‌های طبیعی شروع به رشد و نمو می‌کنند، تدریجاً با مشکلات می‌جنگند و با حوادث پیکار می‌نمایند، در برابر طوفان‌های سخت و سرمای کشنده و گرمای سوزان، ایستادگی به خرج می‌دهند تا شاخه‌ی گلی زیبا یا درختی تنومند و پرثمر بار آید که بتواند به زندگی خود در برابر حوادث سخت ادامه دهد.
در انتها این نکته را هم از یاد نبرید که عطا و پاداش الهی در برابر سختی‌ها و مشکلات دنیا آن‌قدر زیاد وبی نظیر است که بر اساس روایات در هنگام اعطاء این پاداش‌ها به اهل بلا کسانی که در دنیا کمتر سختی دیده‌اند آرزو می‌کنند به‌جای آن‌ها بوده و در دنیا به انواع بلاها دچار می‌شدند تا ثواب آن را به دست می‌آوردند. از
امام باقر (علیه‌السّلام) حکایت شده: «اگر
مؤمن می‌دانست که خداوند در مقابل این بلاها چه اجری به او میدهد، آرزو می‌کرد گوشت‌های بدنش را قیچی می‌کردند تا او به اجر آن برسد.»
سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، برگرفته از مقاله "ارتباط استجابت دعا و شفا نگرفتن مریضی های مسری و صعب العلاج"، تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۲/۱۴.
