استفهام تحضیضی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پرسش به قصد
تحریک شدید مخاطب بر انجام چیزی را استفهام تحضیضی گویند.
«تحضیض» در
لغت به معنای
طلب چیزی با اصرار تمام است که با ابزارهایی همچون «هلا، الا، لولا و لوما» مطرح می‌شود.
در استفهام تحضیضی که از اقسام
استفهام مجازی است گوینده، چیزی را با پافشاری از مخاطب می‌خواهد؛ ولی خواسته خود را به
صورت سؤال و
استفهام مطرح می‌کند تا شنونده را بر انجام آن کار برانگیزاند؛ مانند:
۱. (الا تقاتلون قوما نکثوا ایمانهم...)؛ «چرا با گروهی که سوگندهای خود را شکستند نمی‌جنگید».
۲. (واذ نادی ربک موسی ان ائت القوم الظالمین قوم فرعون الا یتقون)؛ «و (یاد کن) هنگامی را که پروردگارت
موسی را
ندا درداد که به سوی قوم
ستمکار برو؛ قوم
فرعون آیا پروا ندارند».
در این
آیه . «الا یتقون» که استفهام است، به معنای «اتقوا» آمده است.
استفهام تحضیضی همچون
استفهام عرضی است؛ با این
فرق که طلب در استفهام عرضی با
رفق و نرمی، و در استفهام تحضیضی با شدت و درشتی است.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «استفهام تحضیضی».
