ندا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
به توجه دادنِ
مخاطب به سخن، ندا گفته می شود.
«ندا» به معنای فراخواندن، بانگ زدن و صدا زدن کسی است و در اصطلاح به توجه دادن مخاطب به سخن و آگاه کردن او برای گوش دادن به چیزی که
گوینده ، آهنگ گفتن آن را دارد می‌گویند.
ندا از اقسام
انشا است، و مشهورترین
حروف ندا «یا» است.
ندا بیشتر اوقات با
امر و نهی همراه است؛ مانند: «یَا اَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُواْ رَبَّکُمُ...»
و «... یَا عِبَادِ فَاتَّقُونِ».
گاهی همراه
جمله خبریه می‌آید؛ مانند: «یَا اَیُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ...» .
گاهی نیز همراه
استفهام است؛ مانند: «... یَا اَبَتِ لِمَ تَعْبُدُ مَا لَا یَسْمَعُ وَلَا یُبْصِرُ...» .
گاهی صورت ندا مجازاً برای غیر ندا می‌آید؛ مانند:
۱.
تحذیر و
اِغرا در «... نَاقَةَ اللَّهِ وَسُقْیَاهَا»
؛
۲. اختصاص در «... رَحْمَتُ اللّهِ وَبَرَکَاتُهُ عَلَیْکُمْ اَهْلَ الْبَیْتِ...»
؛
۳.
تعجب در «یَا حَسْرَةً عَلَی الْعِبَادِ...»
؛
۴.
تحسّر در «... یَا لَیْتَنِی کُنتُ تُرَابًا».
در تحذیر و اختصاص، حرف ندا وجود ندارد؛ ولی در معنا ندا هست.
ادات ندا .
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ندا».
