• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اسماعیل بن عمار صیرفی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


اسماعیل بن عمّار بن حیّان صیرفی کوفی تغلبی، از اصحاب موجّه و معتبر امام جعفر صادق (علیه‌السلام) و بنابر نقل برخی از اصحاب امام موسی کاظم (علیه‌السلام) و از شخصیت‌های آلِ حَیّانِ تَغْلِبی بود؛ این خاندان از محدثان بزرگ و مشهور شیعی در کوفه در سده ۲-۴ق/۸-۱۰م بودند. بنابرابن وی را می‌توان از محدثان شیعه در قرن دوم هجری قمری به‌شمار آورد.


اسماعیل بن عمّار بن حیّان صیرفی کوفی تغلبی، برادر اسحاق بن عمّار
[۱] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۷۱.    
[۲] حلی، حسن بن یوسف، خلاصة الاقوال، ص۳۱۷.    
[۳] تفرشی، سیدمصطفی بن حسین، نقد الرجال، ج۱، ص۲۲۶.    
و صحابی امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) بود
[۴] طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۱۴۸.    
[۵] برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی، ص۲۸.    
[۶] تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۲، ص۹۲.    
و از آن حضرت روایاتی نقل کرده است. همچنین از کسانی چون ابوبصیر و دیگران روایت کرده است.
[۷] خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۷۵.    
بنابر نقل برخی از اصحاب امام موسی کاظم (علیه‌السلام) هم بوده است.
اسماعیل از خاندانی بزرگ، با شرافت و محدثی مورد اعتماد بوده
[۸] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۷۱.    
و امام صادق (علیه‌السّلام) به وی ابراز علاقه و محبت می‌نمود.
[۹] اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۱۰۰.    
[۱۰] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱۰، ص۲۶۰.    
[۱۱] تفرشی، سیدمصطفی بن حسین، نقد الرجال، ج۱، ص۲۲۷.    
[۱۲] استرابادی، محمد بن علی، منهج المقال، ج۲، ص۳۴۸.    
از شاگردان و کسانی که از اسماعیل حدیث نقل کرده‌اند، می‌توان به محدثان بزرگی چون عبدالله بن مسکان و محمد بن ابی‌عمیر اشاره کرد.
[۱۳] خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۷۵.    


بسیاری اسماعیل بن عمّار را محدثی امامی‌مذهب،
[۱۴] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۷۱.    
[۱۵] ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۳۴۳.
و برخی وی را فطحی‌مذهب دانسته‌اند.
[۱۶] ابن‌شهرآشوب، محمدعلی، معالم العلماء، ص۱۰.    
[۱۷] آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۱۴۱.    


اسماعیل بن عمّار، دارای تالیفی به نام اصل بوده است.
[۱۸] آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۱۴۱.    


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۱۹] تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۲، ص۹۲.    
[۲۰] اعلمی‌ حا‌ئری، محمدحسین‌، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۲، ص۴۶۳.
[۲۱] قهپایی، عنایة‌الله، مجمع الرجال، ج۱، ص۲۲۰.


۱. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۷۱.    
۲. ↑ حلی، حسن بن یوسف، خلاصة الاقوال، ص۳۱۷.    
۳. ↑ تفرشی، سیدمصطفی بن حسین، نقد الرجال، ج۱، ص۲۲۶.    
۴. ↑ طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۱۴۸.    
۵. ↑ برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی، ص۲۸.    
۶. ↑ تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۲، ص۹۲.    
۷. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۷۵.    
۸. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۷۱.    
۹. ↑ اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۱۰۰.    
۱۰. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱۰، ص۲۶۰.    
۱۱. ↑ تفرشی، سیدمصطفی بن حسین، نقد الرجال، ج۱، ص۲۲۷.    
۱۲. ↑ استرابادی، محمد بن علی، منهج المقال، ج۲، ص۳۴۸.    
۱۳. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۷۵.    
۱۴. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۷۱.    
۱۵. ↑ ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۳۴۳.
۱۶. ↑ ابن‌شهرآشوب، محمدعلی، معالم العلماء، ص۱۰.    
۱۷. ↑ آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۱۴۱.    
۱۸. ↑ آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۱۴۱.    
۱۹. ↑ تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۲، ص۹۲.    
۲۰. ↑ اعلمی‌ حا‌ئری، محمدحسین‌، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۲، ص۴۶۳.
۲۱. ↑ قهپایی، عنایة‌الله، مجمع الرجال، ج۱، ص۲۲۰.


دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «آل حیان تغلبی»، شماره۴۱۰.    
پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۱۸۲، برگرفته از مقاله «اسماعیل بن عمّار بن حیّان صیرفی».



جعبه ابزار