الغاز
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
الغاز، گفتن سخنی معماگونه و برخلاف روش ظاهر کلام را میگویند.
«الغاز» یکی از
اسلوبهای بلاغی و بدیعی قرآن است. «لغز» در لغت به معنای راه منحرف، کج و پر پیچ وخم، و «الغاز» در
اصطلاح به معنای انشا و گفتن سخنی بر سبیل معما یا بیان سخنی برخلاف روش
ظاهر کلام به منظور انحراف
ذهن مخاطب است.
سبب نامگذاری «الغاز» انحرافش از ظاهر کلام است و آن را «
احجیه » نیز مینامند؛ زیرا «حجی» به معنای
عقل است، و این صنعت بدیعی باعث تقویت عقل میشود.
برخی گفتهاند این
صنعت بدیعی در
قرآن واقع شده است، و برای آن، نمونههایی را ذکر کردهاند؛ مانند: ۱.
حروف مقطعه قرآن ؛ چون معنای آنها ناشناخته است و عقلها مقابل آن متحیر میمانند؛ ۲. پاسخ
حضرت ابراهیم به سؤال از شکستن بتها: (قال بل فعله کبیرهم هذا...) .
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «الغاز».