امت بودن ابراهیم (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در آیات
قرآن اشاره دارد که
حضرت ابراهیم علیه السلام، و
نسل او و فرزندانش یک امت واحد هستند.
ابراهیم علیه‌السّلام ، به تنهایی به منزله یک
امت:
ان ابرهیم کان امة قانتا لله حنیفا... «ابراهيم (به تنهايى) امّتى بود مطيع فرمان
خدا خالى از هر گونه انحراف و از
مشرکان نبود»
در اينكه چرا نام" امت" بر ابراهيم گذارده شده، مفسران نكات مختلفى ذكر كرده‌اند كه چهار نكته از آن قابل ملاحظه است:
- ابراهيم آن قدر شخصيت داشت كه به تنهايى يك امت بود، چرا كه گاهى شعاع شخصيت
انسان آن قدر افزايش مى يابد كه از يك فرد و دو فرد و يك گروه فراتر مى رود و شخصيتش معادل يك امت بزرگ مى‌شود.
- ابراهيم
رهبر و
مقتدا و
معلم بزرگ
انسانیت بود و به همين جهت به او" امت" گفته شده، زيرا امت به معنى اسم مفعولى به كسى گفته مى‌شود كه مردم به او اقتدا كنند و رهبريش را بپذيرند.
البته ميان اين معنى و معنى اول پيوند معنوى خاصى برقرار است زيرا كسى كه پيشواى
صدق و
راستی براى ملتى شد در اعمال همه آنها شريك و سهيم است و گويى خود، امتى است.
- ابراهيم در آن زمان كه هيچ
خدا پرستی در محيطش نبود و همگى در منجلاب
شرک و
بت پرستی غوطه ور بودند تنها موحد و
یکتاپرست بود، پس او به تنهايى امتى و مشركان محيطش امت ديگر بودند.
- ابراهيم سرچشمه پيدايش امتى بود و به همين سبب نام امت بر او گذارده شده.
و هيچ اشكالى ندارد كه اين كلمه كوچك يعنى" امت" تمام اين معانى بزرگ را در خود جمع كند، آرى ابراهيم يك امت بود، يك پيشواى بزرگ بود، يك مرد امت ساز بود، و در آن روز كه در محيط اجتماعيش كسى دم از
توحید نمى زد او منادى بزرگ توحيد بود.
ابراهیم علیه‌السّلام و فرزندانش، امتی واحد هستند:
ام کنتم شهداء اذ حضر یعقوب الموت اذ قال لبنیه ما تعبدون من بعدی قالوا نعبد الـهک والـه ءابائک ابرهیم واسمـعیل واسحـق الـها وحدا.. «آيا هنگامى كه
مرگ یعقوب فرا رسيد، شما حاضر بوديد؟! در آن هنگام كه به فرزندان خود گفت: «پس از من، چه چيز را مى پرستيد؟» گفتند: «خداى تو، و خداى پدرانت، ابراهيم و
اسماعیل و
اسحاق،
خداوند يكتا را، و ما در برابر او تسليم هستيم.»
تلک امة قد خلت لها ما کسبت... «آنها امتى بودند كه درگذشتند. اعمال آنان، مربوط به خودشان بود و اعمال شما نيز مربوط به خود شماست و شما هيچ گاه مسئول اعمال آنها نخواهيد بود»
ام تقولون ان ابرهیم واسمـعیل واسحـق ویعقوب والاسباط کانوا هودا او نصـری قل ءانتم اعلم‌ام الله.. «يا مى‌گوييد: «ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب و اسباط،
یهودی يا
نصرانی بودند»؟! بگو: «شما بهتر مى‌دانيد يا خدا؟! (و با اينكه مى‌دانيد آنها يهودى يا نصرانى نبودند، چرا حقيقت را كتمان مى‌كنيد؟)» و چه كسى ستمكارتر است از آن كس كه گواهى و
شهادت الهى را كه نزد اوست، كتمان مى كند؟! و خدا از اعمال شما
غافل نيست.»
تلک امة قد خلت لها ما کسبت... « (به هر حال) آنها امتى بودند كه درگذشتند. آنچه كردند، براى خودشان است و آنچه هم شما كرده ايد، براى خودتان است و شما مسئول اعمال آنها نيستيد.»
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «امت بودن ابراهیم».
