امر ارشادی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
امر ارشاد کننده به
حکم عقل یا به مقدّمیت متعلق آن برای چیز دیگر را امر ارشادی گویند.
امر ارشادی، که مقابل
امر مولوی می‌باشد، امری است که یا به حکم عقل
ارشاد می‌کند، مانند: «اطیعوا الله» و یا به وجود
مصلحت در چیزی ارشاد می‌کند که متعلق امر، وسیله‌ای برای دست یابی و یا اشاره به آن است، مانند: ارشاد به
شرطیت یا
جزئیت. بنابراین، در جمله «اَطِیعُوا اللهَ»، امر (اَطِیعُوا) به حکم عقل ارشاد می‌کند، زیرا عقل به طور مستقل بر
وجوب اطاعت از
خداوند،
دلالت می‌نماید.
و در جمله «طهر ثیابک و بدنک للصلاة»، در ظاهر، به
طهارت لباس و بدن، برای
نماز امر شده است، اما در واقع، ارشاد می‌کند که عنوان «طهور» در نماز مصلحت دارد. یعنی به شرطیت طهارت برای نماز ارشاد می‌کند. و یا در جمله «استقبل بذبیحتک القبلة»، امر (استقبل) به شرطیت استقبال (رو به قبله بودن) در
تذکیه ارشاد می‌کند.
چون امر ارشادی،
ارشاد به
حکم عقل می‌کند،
ثواب و
عقاب جداگانه‌ای بر آن مترتب نیست.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوين توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، برگرفته از مقاله «امرارشادی».
