بهشت برقرارکنندگان پیوندهای الهی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وفا به پيمانهايى كه
انسان با ديگران مىبندد در اين مجموعه وارد است زيرا خدا فرمان داده كه اين پيمانها نيز محترم شمرده شود، و آنان که
وفای به عهد میکنند در بهشتند.
برای برقرارکنندگان پیوندهای الهی، خداوند بهشت را ضمانت فرموده است.
والذین یصلون مآ امر الله به ان یوصل... • جنت عدن یدخلونها..(و آنان كه آنچه را خدا به پيوستنش
فرمان داده مىپيوندند و از پروردگارشان مىترسند و از سختى حساب بيم دارند •(همان) بهشتهاى عدن كه آنان با پدرانشان و همسرانشان و فرزندانشان كه درستكارند در آن داخل مىشوند و
فرشتگان از هر درى بر آنان درمىآيند.)
« «و آنان که پیوندهایی را که خداوند دستور به برقراریشان داده برقرار میدارند» (والذین یصلون ما امر الله به ان یوصل).
تعبیری از این وسیع تر در این زمینه نمیتوان یافت، زیرا انسان پیوندی با خدا، پیوندی با
پیامبران و رهبران، پیوندی با سایر انسانها (اعم از دوست،
همسایه ، خویشاوند،
برادران دینی و همنوعان) و نیز پیوندی با خود دارد که همه آنها را باید محترم شمرد،
حق همه را ادا کرد و کاری که منجر به قطع یکی از این پیوندها میشود انجام نداد.
در حقیقت انسان موجودی منزوی و جدا از
عالم هستی نیست بلکه سراپای وجودش را پیوندها، علاقهها و ارتباطها تشکیل میدهد.
از یک سو با آفریننده این دستگاه پیوند دارد که اگر ارتباطش را از او قطع کند نابود میشود، همان گونه که نور یک چراغ با قطع شدن خط ارتباطی آن با مبدا
مولد برق از میان میرود. بنابراین همان طوری که از نظر
تکوینی پیوند با این مبدا بزرگ دارد، از نظر
اطاعت فرمان و تشریع نیز باید پیوند خود را برقرار کند.
از سوئی دیگر، پیوندی با پیامبر و
امام به عنوان
رهبر و پیشوا دارد که قطع آن او را در بیراههها سرگردان میکند.
از سوی سوم، پیوندی با تمام جامعه انسانیت و به خصوص با آنها که حق بیشتری بر او دارند همانند پدر و مادر و خویشاوندان و دوستان و
استاد و
مربی .
و از سوی چهارم، پیوندی با
نفس خویش دارد، از این نظر که مامور به حفظ مصالح خویشتن و ترقی و تکامل آن شده است.
برقرار ساختن هر یک از این پیوندها در واقع مصداق یصلون ما امر الله به ان یوصل است، و قطع هر یک از این پیوندها قطع ما امر الله به ان یوصل است، چون خدا دستور وصل همه این پیوندها را داده است.
از آنچه گفتیم ضمنا
تفسیر احادیثی که در رابطه با این آیه وارد شده است روشن میشود که گاهی آن را به
اقوام و بستگان تفسیر فرمودهاند و گاه به امام و پیشوای دین، و گاهی به
آل محمد صلی الله علیه و آله، و زمانی به همه افراد باایمان.
مثلا در حدیثی از
امام صادق علیهالسّلام میخوانیم که از آن
حضرت درباره تفسیر یصلون ما امر الله به ان یوصل سؤال شد، فقال قرابتک: «فرمود: منظور خویشاوندان تو است».... »
«کلمه ((عدن) ) به معنای
استقرار است، وقتی گفته میشود ((فلان عدن بمکان کذا)) معنایش این است که فلانی در چنین مکانی استقرار یافت. کان جواهرات زمینی و
فلزات را هم بدین جهت ((معدن) ) میگویند که
جواهرات در آن استقرار دارند، پس ((جنات عدن) ) به معنای بهشتهائی است که نوعی از استقرار و خلود و سلامتی و ایمنی از هر جهت را دارد.
کلمه ((جنات عدن) )
عطف بیان و یا بدل است از کلمه ((عقبی الدار))، و در نتیجه معنایش این میشود که : عقبی الدار عبارتست از بهشت عدن و خلود. و بنابراین پس از زندگی
دنیا بر حسب آن ناموسی که خداوند آن زندگی را بر آن
طبیعت و ناموس مطبوع نموده زندگی واحد و متصلی است که ابتدایش
رنج و بلا و آخرش آسایش و
نعمت و سلامتی است. و یا به عبارتی اولش دنیا و آخرش
آخرت است، و این همان حقیقتی است که خداوند از زبان
اهل بهشت حکایتش نموده و فرموده : ((و قالوا الحمد لله الذی صدقنا وعده و اورثنا الارض نتبوا من الجنه حیث نشاء))
آیه مورد بحث به بیانی که خواندید در قبال آیه ((یصلون ما امر الله به ان یوصل) ) قرار گرفته، و عاقبت این حق (صله رحم) را که
اولوا الالباب بدان عمل نمودند بیان میکند، و ایشان را نوید میدهد به اینکه به زودی به صلحای ارحام و دودمانشان - از قبیل پدران و مادران و ذریهها و برادران، و خواهران، و غیر ایشان - میپیوندند.
جمله ((آبائهم و ازواجهم و ذریاتهم) ) با اینکه اسم
مادران در آن نیست مع ذلک همه نامبردگان بالا را شامل است، چون مادران همسران پدرانند که کلمه ((ازواج) ) شامل ایشان است، و برادران و خواهران و عموها و دائیها و اولاد آنان هم جزو ذریههای پدرانند، که کلمه ((آبائهم) ) شامل آنان میشود. و در آیه شریفه اختصار لطیفی بکار رفته است. »
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهشت برقرارکنندگان پیوندهای الهی».