• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عطف بیان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عطف بیان یکی از اقسام عطف می‌باشد و مفید تخصیص ، توضیح یا مدح است.



«عطف بیان» از اسلوب‌های ادبی قرآن که از انواع اطناب نیز شمرده شده، مانند صفت ، تابعی است که اگر متبوعش معرفه باشد آن را توضیح می‌دهد و اگر نکره باشد آن را تخصیص می‌زند؛


مانند: (فیه آیات بینات مقام ابراهیم). در این آیه «مقام ابراهیم» عطف بیان از «آیات بینات» است.


برخی گفته‌اند عطف بیان باید معرفه باشد؛ اما بعضی دیگر برای نکره آمدن عطف بیان، به آیه ( کفارة طعام مساکین) مثال زده‌اند؛ البته اگر «کفارة» تنوین داده شود.
گاهی عطف بیان برای مدح می‌آید، نه توضیح؛ مانند: (جعل الله الکعبة البیت الحرام).
در این آیه «البیت الحرام» عطف بیان و برای مدح آمده است، نه توضیح.


عطف بیان در چهار ویژگی موافق متبوع خود است:
۱. وجوه اعراب سه گانه (رفع، نصب و جر)؛
۲. افراد و جمع و تثنیه ؛
۳. تذکیر و تانیث ؛
۴. تنکیر و تعریف.


۱. آل عمران/سوره۳، آیه۹۷.    .
۲. مائده/سوره۵، آیه۹۵.    .
۳. مائده/سوره۵، آیه۹۷.    .
۴. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۲، ص۴۶۲.    
۵. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص(۲۳۸-۲۳۹).    



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«عطف بیان».    



جعبه ابزار