بیع بثمنین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فروش یک
کالا به دو بها را بیع بثمنین گویند. از این عنوان در باب
تجارت سخن رفته است.
بیع بثمنین عبارت است از فروختن کالایی به دو قیمت در یک معامله؛ یکی کمتر به صورت
نقد و دیگری بیشتر به صورت
نسیه و یا یکی به قیمت کمتر و مدّت کوتاه‌تر و دیگری به بهای بیشتر و مدّت طولانی‌تر، مانند آنکه
فروشنده بگوید: این کالا را نقد به هزار
تومان و دو ماهه به ۱۵۰۰ تومان و یا یک ماهه به هزار تومان و سه ماهه به ۱۵۰۰ تومان به تو فروختم.
در
بطلان این نوع
معامله به جهت وجود
جهالت در آن (مشخّص نبودن بهای کالای مورد معامله) و حصول
غرر یا
صحّت آن- که به دلیل خاص، پایین‌ترین
قیمت در درازترین مدّت برعهدۀ
خریدار می‌آید- اختلاف می‌باشد.
نظر مشهور بطلان بیع بثمنین است.
برخی قائلان به بطلان گفته‌اند: در صورت
رضایت دو طرف به این نوع معامله، کمترین قیمت در طولانی‌ترین مدّت بر ذمّۀ خریدار ثابت می‌گردد.
برخی در فرض دوم (مدّت‌‌دار بودن هر دو
ثمن) حکم به بطلان و در بطلان فرض اوّل (یک ثمن نقد و دیگری نسیه) تردید کرده‌اند.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۱۷۴.
