تقوا از جهنم (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

خداوند در قرآن کریم سفارش به حفظ خود و خانواده از آتش جهنم کرده است.

---

حفظ خود و خانواده از آتش دوزخ لازم است:
«یـایها الذین ءامنوا قوا انفسکم واهلیکم نارا وقودها الناس والحجارة...؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید خود و خانواده خویش را از آتشی که هیزم آن انسان‌ها و سنگ‌هاست نگه دارید...»

---

حفظ خویش از گرفتاری به آتش جهنم بر هر کسی لازم و ضروری است:
«فان لم تفعلوا ولن تفعلوا فاتقوا النارالتی وقودها الناس والحجارة اعدت للکـفرین؛ پس اگر چنین نکنید (که هرگز نخواهید کرد) از آتشی بترسید که هیزم آن، بدن‌های مردم (گنه‌کار) و سنگها (بتها) است، و برای کافران، آماده شده است!»
«واتقوا النار التی اعدت للکـفرین؛ و از آتشی بپرهیزید که برای کافران آماده شده است!»

---

به دنبال اخطار و سرزنش نسبت به بعضی از همسران پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) خداوند در آیات مورد بحث روی سخن را به همه مؤمنان کرده، و دستوراتی درباره تعلیم و تربیت همسر و فرزندان و خانواده به آنها می‌دهد، نخست می‌فرماید:
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! خود و خانواده خویش را از آتشی که هیزم آن انسان‌ها و سنگ‌ها هستند نگاه دارید (یا ایها الذین آمنوا قوا انفسکم و اهلیکم نارا وقودها الناس و الحجارة). نگهداری خویشتن به ترک معاصی و عدم تسلیم در برابر شهوات سرکش است، و نگهداری خانواده به تعلیم و تربیت و امر به معروف و نهی از منکر و فراهم ساختن محیطی پاک و خالی از هرگونه آلودگی، در فضای خانه و خانواده است.
این برنامه‌ای است که باید از نخستین سنگ بنای خانواده، یعنی از مقدمات ازدواج، و سپس نخستین لحظه تولد فرزند آغاز گردد، و در تمام مراحل با برنامه ریزی صحیح و با نهایت دقت تعقیب شود. به تعبیر دیگر حق زن و فرزند تنها با تامین هزینه زندگی و مسکن و تغذیه آنها حاصل نمی‌شود، مهمتر از آن تغذیه روح و جان آنها و به کار گرفتن اصول تعلیم و تربیت صحیح است.
قابل توجه اینکه تعبیر به قوا (نگاه دارید) اشاره به این است که اگر آنها را به حال خود رها کنید خواه ناخواه به سوی آتش دوزخ پیش می‌روند شما هستید که باید آنها را از سقوط در آتش دوزخ حفظ کنید. وقود (بر وزن کبود) چنان که قبلا نیز اشاره کرده‌ایم به معنی آتشگیره یعنی ماده قابل اشتعال مانند هیزم است (نه به معنی آتش زنه مثل کبریت، چرا که اعراب آن را زناد می‌گوید).
به این ترتیب آتش دوزخ مانند آتش‌های این جهان نیست، شعله‌های آن از درون وجود خود انسان‌ها زبانه می‌کشد! و از درون سنگ‌ها! نه فقط سنگ‌های گوگردی که بعضی از مفسران به آن اشاره کرده‌اند، بلکه همه انواع سنگ‌ها چون لفظ آیه مطلق است، و امروز می‌دانیم که هر قطعه از سنگ‌ها مرکب از میلیاردها میلیارد دانه اتم است که اگر نیروی ذخیره درون آنها آزاد شود چنان آتشی برپا می‌کند که انسان را خیره می‌کند. بعضی از مفسران حجارة را در اینجا به بت‌هایی تفسیر کرده‌اند که از سنگ ساخته می‌شد، و مورد پرستش مشرکان بود.

---