جذم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جَذم (بر وزن عقل) یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای قطع کردن به سرعت که
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص
جاهلیت و ظهور
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) در آن زمان و بی اعتنائی به دنیا، از این واژه استفاده نموده است.
جَذل (بر وزن شرف) به معنای قطع کردن به سرعت آمده است. چنان‌که گفته می‌شود: «جزم الشی‌ء جذما: قطعه بسرعة.»
مرض جذام را از آن جذام گویند که گوشت بدن در اثر آن، تکه تکه ظاهر می‌شود.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در مورد عصر جاهلیت و ظهور رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) در آن زمان می‌فرماید: خداوند رسول خویش را هنگامی فرستاد که مردم در فتنه‌ها بودند، ریسمان دین پاره شده و ستون‌های یقین متزلزل گشته و اصول عقائد مختلف شده بود: «و الناس فی فتن انجذم فیها حبل الدین و تزعزعت سواری الیقین و اختلف النّجر.»
امام (علیه‌السلام) نسبت به بی‌اعتنائیش به
دنیا می‌فرماید: «و اللّه لدنیاکم هذه اهون فی عینی من عراق خنزیر فی ید مجذوم؛
به
خدا قسم دنیای شما در نظر من از روده بزرگ
خوکی که در دست آدم مجذوم باشد، بی‌ارزشتر است.»
واژه «عِراق» (به کسر عین) تطبیق می‌شود به روده بزرگ که بیرون انداخته شود. چنان‌که در
لغت آمده است: «العراق من الحشاء: فوق السّرة معترضا بالبطن.»
واژه «عُراق» (به ضمّ عین) به استخوانی که گوشتش خورده شده است، گفته می‌شود. لکن این واژه در «نهج البلاغه» (به فتح عین) است.
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جذم»، ص۲۰۷.
