• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جنین (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جنین، به بچه در شکم مادر گفته می‌شود. و دارای احکام به خصوصی است.



جنین، به بچه در شکم مادر گفته می‌شود و جمع آن «اجنه» است. در این مدخل از واژه «اجنة»، «حمل» و جملاتی مانند «فی بطون امهاتکم»، «ما فی بطون هذه الانعام» و «و ما تغیض الارحام» استفاده شده است.


احکام جنین، جنین در جاهلیت، رشد جنین، مکان جنین و....



۳.۱ - اجل مسمی

استقرار جنین در رحم، تا زمانی معین، اجل مسمی به فرمان خدا است.
یـایها الناس... فانا خلقنـکم من... ونقر فی الارحام ما نشاء الی اجل مسمی... «ای مردم! اگر در رستاخیز شک دارید، (به این نکته توجه کنید که:) ما شما را از خاک آفریدیم، سپس از نطفه، و بعد از خون بسته شده، سپس از «مضغه» (چیزی شبیه گوشت جویده شده)، که بعضی دارای شکل و خلقت است و بعضی بدون شکل تا برای شما روشن سازیم (که بر هر چیز قادریم)! و جنین ‌هایی را که بخواهیم تا مدت معینی در رحم (مادران) قرار می‌ دهیم (و آنچه را بخواهیم ساقط می‌ کنیم) بعد شما را بصورت طفل بیرون می‌ آوریم سپس هدف این است که به حد رشد و بلوغ خویش برسید.....»

۳.۲ - آگاهی خدا

خدا از کاهش و زیادی مدت و اجل جنین در رحم آگاهی دارد.
الله یعلم ما تحمل کل انثی وما تغیض الارحام وما تزداد وکل شیء عنده بمقدار. «خدا از جنین ‌هایی که هر (انسان یا حیوان) ماده‌ای حمل می‌ کند آگاه است و نیز از آنچه رحمها کم می‌ کنند (و پیش از موعد مقرر می‌ زایند)، و هم از آنچه افزون می‌ کنند (و بعد از موقع می‌زایند) و هر چیز نزد او مقدار معینی دارد.»



۴.۱ - حلیت جنین

استفاده از جنین انعام و حیوانات حلال گوشت حلال است.
ومن الابل اثنین ومن البقر اثنین قل ءالذکرین حرم‌ام الانثیین اما اشتملت علیه ارحام الانثیین... «و از شتر یک جفت، و از گاو هم یک جفت (برای شما آفرید) بگو: «کدامیک از اینها را خدا حرام کرده است؟ نرها یا ماده‌ها را؟ یا آنچه را شکم ماده‌ها دربرگرفته؟ یا هنگامی که خدا شما را به این موضوع توصیه کرد، شما گواه (بر این تحریم) بودید؟! پس چه کسی ستمکارتر است از آن کس که بر خدا دروغ می‌ بندد، تا مردم را از روی جهل گمراه سازد؟! خداوند هیچ گاه ستمگران را هدایت نمی‌ کند.»

۴.۲ - شروط حلیت جنین

حلیت جنین در شکم انعام و چهارپایان تذکیه شده، مشروط به رویش مو و کرک است.
... احلت لکم بهیمة الانعـم... «.... چهارپایان (و جنین آنها) برای شما حلال شده است مگر آنچه بر شما خوانده می‌ شود (و استثنا خواهد شد).....» (بر اساس پاسخ امام صادق علیه‌السّلام به پرسش از معنای آیه یاد شده است که حلیت جنین را با شرط رویش مو و کرک از مصادیق «احلت...» دانسته است.)

۴.۳ - حلیت جنین گوسفند

خوردن از جنین گوسفند حلال است.
ثمـنیة ازوج من الضان اثنین ومن المعز اثنین قل ءالذکرین حرم‌ام الانثیین اما اشتملت علیه ارحام الانثیین نبـونی بعلم ان کنتم صـدقین. «هشت جفت از چهارپایان (برای شما) آفرید از میش دو جفت، و از بز دو جفت بگو: «آیا خداوند نرهای آنها را حرام کرده، یا ماده‌ها را؟ یا آنچه شکم ماده‌ها در برگرفته؟ اگر راست می‌ گویید (و بر تحریم اینها دلیلی دارید)، به من خبر دهید.»

۴.۴ - حلیت جنین شتر

استفاده از گوشت جنین شتر حلال است.
ومن الابل اثنین... قل ءالذکرین حرم‌ام الانثیین اما اشتملت علیه ارحام الانثیین‌ام کنتم شهداء اذ وصــکم الله بهـذا فمن اظلم ممن افتری علی الله کذبـا... «و از شتر یک جفت، و از گاو هم یک جفت (برای شما آفرید) بگو: «کدامیک از اینها را خدا حرام کرده است؟ نرها یا ماده‌ها را؟ یا آنچه را شکم ماده‌ها دربرگرفته؟ یا هنگامی که خدا شما را به این موضوع توصیه کرد، شما گواه (بر این تحریم) بودید؟! پس چه کسی ستمکارتر است از آن کس که بر خدا دروغ می‌ بندد، تا مردم را از روی جهل گمراه سازد؟! خداوند هیچ گاه ستمگران را هدایت نمی‌ کند.»

۴.۵ - حلیت جنین گاو

استفاده از گوشت جنین گاو حلال است.
... ومن البقر اثنین قل ءالذکرین حرم‌ام الانثیین اما اشتملت علیه ارحام الانثیین‌ام کنتم شهداء اذ وصــکم الله بهـذا فمن اظلم ممن افتری علی الله کذبـا... «و از شتر یک جفت، و از گاو هم یک جفت (برای شما آفرید) بگو: «کدامیک از اینها را خدا حرام کرده است؟ نرها یا ماده‌ها را؟ یا آنچه را شکم ماده‌ها دربرگرفته؟ یا هنگامی که خدا شما را به این موضوع توصیه کرد، شما گواه (بر این تحریم) بودید؟! پس چه کسی ستمکارتر است از آن کس که بر خدا دروغ می‌ بندد، تا مردم را از روی جهل گمراه سازد؟! خداوند هیچ گاه ستمگران را هدایت نمی‌ کند.»


جنین در پوشش سه گانه (شکم، رحم، بچه دان) قرار دارد.
... یخلقکم فی بطون امهـتکم خلقـا من بعد خلق فی ظـلمـت ثلـث... «او شما را از یک نفس آفرید، و همسرش را از (باقیمانده گل) او خلق کرد و برای شما هشت زوج از چهارپایان ایجاد کرد او شما را در شکم مادرانتان آفرینشی بعد از آفرینش دیگر، در میان تاریکی‌های سه گانه، می‌ بخشد! این است خداوند، پروردگار شما که حکومت (عالم هستی) از آن اوست هیچ معبودی جز او نیست پس چگونه از راه حق منحرف می‌ شوید.» (مفسران یادآور شده‌اند که مقصود از «ظلمات ثلاث» ظلمتهای بچه دان، رحم و شکم مادران است و روایت امام باقر علیه‌السّلام مؤید همین برداشت است.)


تحولات دوران جنینی و کم و زیادی دوران حمل، با علم و تقدیر الهی است.
الله یعلم ما تحمل کل انثی وما تغیض الارحام وما تزداد وکل شیء عنده بمقدار. «خدا از جنین ‌هایی که هر (انسان یا حیوان) ماده‌ای حمل می‌ کند آگاه است و نیز از آنچه رحمها کم می‌ کنند (و پیش از موعد مقرر می‌ زایند)، و هم از آنچه افزون می‌ کنند (و بعد از موقع می‌زایند) و هر چیز نزد او مقدار معینی دارد.» (مقصود از «و ما تغیض الارحام و ما تزداد» بنا بر قولی جنین‌هایی است که در رحم کمتر از ۹ ماه یا بیشتر حمل می‌شود.)


جنین از خون، در رحم مادر تغذیه می‌کند.
الله یعلم ما تحمل کل انثی وما تغیض الارحام... «خدا از جنین ‌هایی که هر (انسان یا حیوان) ماده‌ای حمل می‌ کند آگاه است و نیز از آنچه رحمها کم می‌ کنند (و پیش از موعد مقرر می‌ زایند)، و هم از آنچه افزون می‌ کنند (و بعد از موقع می‌زایند) و هر چیز نزد او مقدار معینی دارد.» (منظور از «ما تغیض الارحام» ممکن است، خون حیض باشد که رحم مادر برای تغذیه جنین در خود جذب می‌کند.)


۱. مفردات، راغب اصفهانی، ص۲۰۴، «جن».    
۲. حج/سوره۲۲، آیه۵.    
۳. ترجمه المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۴، ص۴۸۶.    
۴. رعد/سوره۱۳، آیه۸.    
۵. انعام/سوره۶، آیه۱۴۴.    
۶. الکافی، شیخ کلینی، ج۶، ص۲۳۴، ح ۱.    
۷. تفسیر نورالثقلین، شیخ حویزی، ج۱، ص۵۸۳، ح ۱۰.    
۸. مائده/سوره۵، آیه۱.    
۹. انعام/سوره۶، آیه۱۴۳.    
۱۰. ترجمه المیزان، علامه طباطبایی، ج۷، ص۵۰۲.    
۱۱. انعام/سوره۶، آیه۱۴۴.    
۱۲. انعام/سوره۶، آیه۱۴۴.    
۱۳. تفسیر نورالثقلین، شیخ حویزی، ج۴، ص۴۷۷، ح ۱۱.    
۱۴. زمر/سوره۳۹، آیه۶.    
۱۵. مجمع البیان، شیخ طبرسی، ذیل آیه.    
۱۶. رعد/سوره۱۳، آیه۸.    
۱۷. المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۱، ص۳۰۵ - ۳۰۶.    
۱۸. رعد/سوره۱۳، آیه۸.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «جنین».    



جعبه ابزار