حثل (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَثل (به فتح حاء) و
حُثاله (به ضّم حاء) یکی از مفردات
نهج البلاغه به معنای پوستی است که از دانه
جو و
برنج و مانند آن به وقت پاک کردن می‌اُفتد یا به معنای هر چیز بی‌ارزش، که
حضرت علی (علیه‌السلام) نسبت به
عبرت گرفتن از
دنیا از این واژه استفاده نموده است.
حَثل (به فتح حاء) و حُثاله (به ضّم حاء) به معنای پوستی است که از دانه جو و برنج و مانند آن به وقت پاک کردن می‌اُفتد یا به معنای هر چیز بی‌ارزش، آمده است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در مورد عبرت گرفتن از دنیا می‌فرماید: «الیس قد ظعنوا جمیعا عن هذه الدنیا الدّنیّه ... و اهل خلقتم الّا فی حثالة لا تلتقی بذّمهم الشفتان استصغارا لقدرهم...؛
آیا همه پیشینیان از این دنیای پست نرفته‌اند، ... آیا آفریده نشده‌اید در میان بی‌ارزشهایی که حتی لبان
انسان به ذمّشان حرکت نمی‌کند به علت کوچکی قدرشان.»
منظور از «حُثاله» انسان‌های پَست و بی‌ارزش هستند.
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حثل و حثاله»، ص۲۴۹-۲۵۰.
