• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکمت تشبیهات قرآن•

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


حکمت تشبیهات قرآن، فلسفه استفاده از تشبیه در قرآن را می‌گویند.


هدف تشبیه در علم بیان ، توضیح و تبیین « مشبه » است؛ زیرا « مشبه به » غالبا روشن تر از «مشبه» است و برای روشنگری و توضیح آورده می‌شود.
برخی از اهداف تشبیه
۱. بیان حال مشبه؛ این در صورتی است که مشبه مبهم و مجمل باشد؛
۲. بیان امکان وجود وجه شبه در مشبه؛ این در صورتی است که چیز غریبی به مشبه اسناد داده شود و فهم و تصور آن به جز از راه تشبیه و تمثیل ممکن نباشد؛ مانند: (ان مثل عیسی عند الله کمثل آدم خلقه من تراب).
[۱] آل عمران/سوره۳، آیه۵۹.    

۳. تثبیت حال مشبه در جان و ذهن شنونده؛
۴. بیان چگونگی حال مشبه در قوت و ضعف؛ مانند بیان مقدار ایمان در افراد ضعیف با تشبیه به تار عنکبوت در: (مثل الذین اتخذوا من دون الله اولیاء کمثل العنکبوت اتخذت بیتا وان اوهن البیوت لبیت العنکبوت لو کانوا یعلمون)
[۲] عنکبوت/سوره۲۹، آیه۴۱.    
؛
۵. بیان برتری یا پستی مشبه؛ مانند تشبیه انسان‌ها به فرشتگان به سبب طهارت و عفت نفس ، یا تشبیه بعضی از انسان‌ها به درندگان و چهارپایان در دین گریزی و حق ستیزی ؛
۶. آراستن مشبه برای رغبت و تشویق به آن؛
۷. مذمت مشبه برای اجتناب از آن؛
۸. قراردادن مشبه به عنوان پدیده‌ای نو.
[۳] حسینی، جعفر، ۱۳۲۳-، اسالیب البیان فی القرآن، ص(۳۴۶-۴۸۷).
[۴] حسینی، جعفر، ۱۳۲۳-، اسالیب البیان فی القرآن، ص۷۸.
[۵] عبداللطیف، محمدعبدالوهاب، موسوعة الامثال القرآنیة، ص۴۹۰.
[۶] عبدالقادر، حسین، القرآن والصورة البیانیة، ص۸۹.
[۷] معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۵، ص۲۶۱.
[۸] خرمشاهی، بهاء الدین، ۱۳۲۴ -، دانش نامه قرآن وقرآن پژوهی، ج۱، ص(۶۲۲-۶۲۴).


۱. ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۵۹.    
۲. ↑ عنکبوت/سوره۲۹، آیه۴۱.    
۳. ↑ حسینی، جعفر، ۱۳۲۳-، اسالیب البیان فی القرآن، ص(۳۴۶-۴۸۷).
۴. ↑ حسینی، جعفر، ۱۳۲۳-، اسالیب البیان فی القرآن، ص۷۸.
۵. ↑ عبداللطیف، محمدعبدالوهاب، موسوعة الامثال القرآنیة، ص۴۹۰.
۶. ↑ عبدالقادر، حسین، القرآن والصورة البیانیة، ص۸۹.
۷. ↑ معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۵، ص۲۶۱.
۸. ↑ خرمشاهی، بهاء الدین، ۱۳۲۴ -، دانش نامه قرآن وقرآن پژوهی، ج۱، ص(۶۲۲-۶۲۴).


علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «حکمت تشبیهات قرآن».    



جعبه ابزار