دواعی امر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دواعی
امر به معنی انگیزه های انشای امر توسط آمر است.
به دواعی امر، غرض امر، دواعی آمر و دواعی استعمال امر نیز گفته می شود.
دواعی امر، یعنی انگیزه هایی که سبب انشای امر می گردد.
اصولیون در این که آیا
صیغه "
افعل " در معانی متعدد
استعمال می گردد _ چه مجازی و چه حقیقی _ یا فقط در یک معنا استعمال می شود، اختلاف دارند؛ بیشتر آنها معتقدند
صیغه افعل معانی متعددی دارد که در یکایک آنها استعمال می شود، هر چند در برخی از آنها
حقیقت و در برخی دیگر
مجاز است.
برخی از اصولیون متأخر هم چون مرحوم "
آخوند خراسانی " اعتقاد دارند مستعمل فیه در
صیغه افعل تنها
انشای طلب است و سایر معانی، در حقیقت،
دواعی استعمال می باشد؛ گاهی داعی استعمال این است که به
مامور به دست رسی پیدا شود وگاهی نیز این داعی عبارت است از
تعجیز یا
تسخیر یا
تهدید یا
تمنی یا
ترجی یا....
مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج ۱، ص ۷۲
محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج ۱، ص ۱۴۴
صدر، محمد باقر، بحوث فی علم الاصول، ج ۲، ص ۵۰
آخوندخراسانی، محمدکاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص ۹۰
فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل دراصول فقه، ج ۳، ص ۳۳۵
مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی
