عافین (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عافین:
(وَ الْعافينَ عَنِ النّاسِ) عافین: به معنى «بخشندگان و درگذرندگان» است.
در اين آيه از صفات برجسته پرهيزكاران ياد شده است، كسانى كه خشم خود را فرو مى‌برند و از خطاى مردم مى‌گذرند.
پيامبر اكرم (ص) مى‌فرمايد:
«آن كسى كه خشم خود را فرو ببرد با اين كه قدرت بر اعمال آن دارد خداوند دل او را از آرامش و ايمان پر مى‌كند.»
اين حديث مى‌رساند كه فرو بردن خشم اثر فوق‌العاده‌اى در تكامل معنوى انسان و تقويت روح ايمان دارد.
جمله:
(...وَ الْعافينَ عَنِ النّاسِ) «آن‌ها از خطاى مردم مى‌گذرند» (در آيه مورد بحث) به ما مى‌فهماند كه فرو بردن خشم بسيار خوب است، امّا به تنهايى كافى نيست، زيرا ممكن است كينه و عداوت را از قلب انسان ريشه كن نكند، در اين حال براى پايان دادن به حالت عداوت بايد «كظم غيظ» توأم با «عفو و بخشش» گردد، لذا به دنبال صفت عالى خويشتن‌دارى و فروبردن خشم، مسئله عفو و گذشت را بيان كرده است، البته منظور گذشت و عفو از كسانى است كه شايسته آنند نه دشمنان خون‌آشامى كه گذشت و عفو باعث جرأت و جسارت بيشتر آن‌ها مى‌شود.
به موردی از کاربرد
عافین در
قرآن، اشاره می‌شود:
(الَّذينَ يُنفِقونَ فی السَّرّاء وَ الضَّرّاء وَ الْكاظِمينَ الْغَيْظَ وَ الْعافينَ عَنِ النّاسِ وَ اللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنينَ) (همان كسانى كه در توانگرى و تنگدستى، انفاق مى‌كنند و خشم خود را فرو مى‌برند و از خطاى مردم درمى‌گذرند و خدا نيكوكاران را دوست دارد.)
شیخ طبرسی در
مجمع البیان می‌فرماید:
(وَ الْعافينَ عَنِ النّاسِ) يعنى كسانى كه از گناه مردم نسبت به خود می‌گذرند البته در حدى كه گذشت جايز باشد و اخلال در حق خدا نشود و گفته‌اند مراد عفو كنندگان از غلام و كنيز می‌باشند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عافین»، ج۳، ص۲۰۱-۲۰۲.
