عزالدین آبی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عزّالدین حسن یوسفی فرزند ابوطالب آبی، معروف به فاضل ابی (منسوب به آبه = آوه) و
مُکنّی به ابن الزبیب،
فقیه امامی سده ۷ق/۱۳م بود.
از افاضل شاگردان
جعفر بن حسن بن یحیی بن حسن بن سعید هُذَلی، معروف به
محقق حِلی (د ۶۷۶ق/۱۲۷۷م) بوده و با وی در بسیاری از مسائل مباحثات حادّ داشته است.
آبی در برخی از مباحث
فقه ، آرای تازه ابراز کرده، از جمله اقامه
نماز جمعه را در
عصر غیبت حرام میشمرده و نیز بهره
زوجه را از
میراث زوج ، حتی در صورت داشتن
فرزند از
میّت ، شامل
زمین نمیدانسته است.
فتوای اخیر تا آن دوران خلاف مشهور بود، ولی پس از آبی، رأی بسیاری از فقها در این مورد بر همان قرار گرفت و نظر مشاهیر متأخران نیز همان است.
اثر مشهور آبی در فقه،
کشف الرّموز در شرح مختصر نافع استادش محقق حلی است. وی در سال ۶۷۲ق/۱۲۷۳م از تألیف این کتاب فراغت یافت. تاریخ وفات او معلوم نیست.
(۱) آقابزرگ، الذریعه، ۱۸/۳۵.
(۲) آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعه (القرن السّابع)، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۹۷۲م، ص ۳۸.
(۳) افندی اصفهانی، عبدالله، ریاض العلماء، به کوشش محمود مرعشی و احمد حسینی، قم، ۱۴۰۱ق، ۱/۱۴۶؛ (۴) امین، محسن، اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف، ۱۹۸۳م، ۲/۸۵؛
(۵) قمی، عباس، سفینه البحار، بیروت، دارالمرتضی، ۱/۵۵.
(۶) قمی، عباس، فوائد الرضویه، ص ۹۵.
(۷) قمی، عباس، الکنی و الالقاب، قم، ۱۳۹۷ق، ۲/۴.
(۸) قمی، عباس، هدیّه الأحباب، نجف، ۱۳۴۹ق، ص ۹۶.
(۹) کاظمی، اسدالله بن اسماعیل، مقابس الأنوار فی احکام النّبی المختار، تبریز، ۱۳۲۲ق، ص ۱۷؛ مدرس، محمدعلی، ریحانهالأدب، تبریز، ۱۳۴۶ش، ۱/۳۸؛
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «عزالدین آبی »، شماره۳۹.