علم عروض و قافیه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


علم عروض و قافیه، مربوط به
شعرشعر سخنی ادبی و غالباً موزون و داراى قافیه که بیان کننده عواطف و تخیل گوینده است؛ از آن به مناسبت در بابهاى طهارت، صلات، صوم، حج و تجارت سخن گفته‏اند
و کلام منظوم می‌باشند.


حیطه علم عروض


علم عروض اشعار را از حیث وزن آنها مورد مطالعه قرار می‌دهد.
[۱] سید علیخان کبیر، الحدائق الندیه فی شرح الصمدیه، هجرت، قم، بی‌تا، ص۱۴.
یعنی چگونگی ایجاد وزن، صحت و سقم آن و برخی از شگردهایی که مخصوص احکام منظور است.
[۲] شمسیا، سیروس، آشنایی با عروض و قافیه، انتشارات فردوس، تهران، ۱۳۷۵، ج۱۲، ص۱۱ ـ ۱۲.
و به گفته
خواجه نصیرالدین طوسیمحمد بن محمد بن حسن معروف به طوسی، خواجه نصیرالدین، حکیم و متکلم قرن هفتم قمری است، خواجه نصیر نویسنده کتاب‌ها و رساله‌های بسیاری در علوم اخلاق، منطق، فلسفه، کلام، ریاضیات و نجوم است
این علم به نوعی زیر مجموعه علم
موسیقی«موسیقی» یا «موسیقیا» واژه ای یونانی است که در فرهنگ لغت، معادل «غنا» است ولی در حوزه ی مفاهیم دینی واصطلاح فقه، این دو کلمه با یکدیگر تفاوت دارند
می‌باشد.
[۳] اقباس، معظمه، شعر و شاعری در آثار خواجه نصیر الدین طوسی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، ۱۳۷۰، ص۱۶۶.


حیطه علم قافیه


علم قافیه بررسی ارتباط حروف و یا کلمات آخر ابیات در
شعرشعر سخنی ادبی و غالباً موزون و داراى قافیه که بیان کننده عواطف و تخیل گوینده است؛ از آن به مناسبت در بابهاى طهارت، صلات، صوم، حج و تجارت سخن گفته‏اند
می‌پردازد.
[۴] سید علیخان کبیر، الحدائق الندیه فی شرح الصمدیه، هجرت، قم، بی‌تا،ص ۱۴.
و در این علم، تعریف و مشخص کردن دقیق حرف قافیه، کلمه قافیه، ردیف و... می‌پردازند و عیوب آن را مشخص می‌کنند.
[۵] شمسیا، سیروس، آشنایی با عروض و قافیه، انتشارات فردوس، تهران، ۱۳۷۵، ج۱۲، ص۸۹ ـ ۱۲۴.


پانویس

 
۱. ↑ سید علیخان کبیر، الحدائق الندیه فی شرح الصمدیه، هجرت، قم، بی‌تا، ص۱۴.
۲. ↑ شمسیا، سیروس، آشنایی با عروض و قافیه، انتشارات فردوس، تهران، ۱۳۷۵، ج۱۲، ص۱۱ ـ ۱۲.
۳. ↑ اقباس، معظمه، شعر و شاعری در آثار خواجه نصیر الدین طوسی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، ۱۳۷۰، ص۱۶۶.
۴. ↑ سید علیخان کبیر، الحدائق الندیه فی شرح الصمدیه، هجرت، قم، بی‌تا،ص ۱۴.
۵. ↑ شمسیا، سیروس، آشنایی با عروض و قافیه، انتشارات فردوس، تهران، ۱۳۷۵، ج۱۲، ص۸۹ ـ ۱۲۴.


منبع


سایت اندیشه قم    



جعبه ابزار