غرق خام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غرق، به غوطه ور شدن در آب اطلاق می‌شود.
از احكام آن در باب‌هاى صلات، زكات، خمس، صوم، صلح، ارث و ديات سخن گفته‌اند.
نجات دادن مسلمانى كه در حال غرق شدن مى‌باشد، واجب است و در صورت توقف نجات او بر قطع نماز، قطع نماز واجب است؛
[۱] چنان كه در صورت توقف نجات وى بر فرورفتن در آب، بر روزه دار، واجب است اين كار را انجام دهد، هرچند روزه‌اش باطل مى‌شود.
[۲] نمازى كه وقت آن داخل شده، از مكلّف در آستانه غرق شدن، ساقط نيست و بر او واجب است به هر نحو ممكن نماز را به جا آورد.
[۳] از شرايط وجوب زكات، متمكن بودن شخص از تصرف در مال متعلق زكات است. بنابر اين، در مالى كه در دريا غرق شده است و دسترسى به آن ممكن نيست، زكات واجب نخواهدبود.
[۴] مالى كه در دريا غرق شده و مالكش از آن اعراض كرده است، آيا چنانچه ديگرى به آن دست يابد مالك مى‌شود يا نه؟ مسئله اختلافى است. بنابر قول نخست، در صورتى كه مال از جواهرات، از قبيل مرواريد و مرجان باشد و يابنده با غواصى آن را بيرون آورده باشد، آيا خمس در آن واجب است يا نه؟ مسئله محل اختلاف است.
[۵] آب انداختن به جبهه دشمن كافر به قصد غرق كردن نيروهاى در حال جنگ، بدون ضرورت مكروه است.
[۶] اگر كسى در حدّ نياز در ملك خود آب رها كند و براثر آن، مال ديگرى غرق شود، در صورت عدم علم به تعدّى و تجاوز آب، ضامن نخواهد بود.
[۷] كسى كه طناب كشتى ديگرى را باز كرده و بر اثر آن كشتى غرق شده، ضامن است.
[۸] ناخداى كشتى‌اى كه در حال حركت اقدام به تعمير بخش آسيب ديده آن كرده و بر اثر آن كشتى غرق و در پى آن، جان يا مال كسى تلف شده است، ضامن مى‌باشد.
[۹] دو يا چند نفرى كه از يكديگر ارث مى‌برند، چنانچه همزمان غرق شوند و معلوم نباشد كدام يك زودتر مرده است، همه از يكديگر ارث مى‌برند.
[۱۰] [۱۱] الروضة البهية، ج۷، ص۶۷ ؛ جواهر الكلام، ج۱۱، ص۱۲۲ ـ ۱۲۳
[۱۲] مهذب الاحكام، ج۱۰، ص۸۰
[۱۳] الحدائق الناضرة، ج۱۱، ص۲۹۴
[۱۴] جواهر الكلام، ج۱۵، ص۴۸
[۱۵] العروة الوثقى، ج۴، ص۲۵۴
[۱۶] جواهر الكلام، ج۲۱، ص۶۶ ـ ۶۷
[۱۷] جواهر الكلام، ج۳۷، ص۵۹
[۱۸] جواهر الكلام، ج۳۷، ص۷۱
[۱۹] جواهر الكلام، ج۴۳، ص۱۱۳
[۲۰] الروضة البهية، ج۸، ص۲۱۳ ـ ۲۱۴ .
