2
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تخریج مناط، استنباط ملاک
حکم شارع جهت تعمیم
حکم به موارد مشابه است.
تخریج، در
لغت به معنای استخراج و
استنباط است.
تخریج مناط، به معنای استنباط
علت و
مناط حکم شارع در مواردی است که در
نص (کلام شارع) علت حکم ذکر نگردیده، ولی
مجتهد با تمسک به یکی از مسالک علت طرق کشف علت حکم مثل
مناسبت و
سبر و تقسیم، مناط حکم را استخراج می‌نماید.
برای مثال، شارع می‌گوید:
ربا در
گندم حرام است، بی آن که
علت حرمت آن را بیان کند؛ در این جا اگر
مجتهد از راه
مسالک علت، علت حرمت را «
مکیل و
موزون بودن» آن تشخیص دهد، می‌تواند حکم حرمت ربا را به هر مکیل و موزونی تعمیم دهد.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تخریج مناط».
