• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فرد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: فرد (مفردات‌قرآن).


فَرْد (به فتح فاء و سکون راء) از واژگان نهج البلاغه به معنای تنها، فرادى و تك تك است. مواردى از آن و مشتقاتش در «نهج البلاغه» آمده است.



فَرْد به معنای تنها، فرادى و تك تك است.


حضرت علی (علیه‌السلام) درباره بنده صالح خدا فرموده اند: «وَ تَخَلَّى مِنَ الْهُمُومِ، إِلاَّ هَمّاً وَاحِداً انْفَرَدَ بِهِ» «از همه غمها فارغ شده مگر از يك غم كه مخصوص و تنها شده براى آن (و آن ايستادن در حد شریعت است).» (شرح‌های خطبه: )
در خطبه ای حضرت در توصیف قبر می فرمایند: «فَيَالَهُ مِنْ بَيْتِ وَحْدَة، وَ مَنْزِلِ وَحْشَة، وَ مُفْرَدِ غُرْبَة» مفرد (بر وزن منصب) محل تنها ماندن «وه چه خانه تنهايى و چه منزل وحشتزائى و چه محل تنهائى و غربتى» و اگر «مفرد» اسم فاعل باشد راجع به شخص ميّت است يعنى «وه چه از همه جدا شده و غريبى». (شرح‌های خطبه: )
در توصیف روز قیامت میفرمایند: «مَبْعُوثُونَ أَفْرَاداً» «برانگيخته شدگانند تنها تنها» (شرح‌های خطبه: )


از این ماده چند مورد در «نهج» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۰۹.    
۲. النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۱۹.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۱۷۰، خطبه۸۶.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۱، ص۱۵۰، خطبه۸۵.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۱۸، خطبه۸۷.    
۶. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۶۷، خطبه۸۷.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۱۱.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۱۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۵۴۷.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۷۲.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۶۳.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۴۰، خطبه۱۵۷.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۶۸، خطبه۱۵۲.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۲۲، خطبه۱۵۷.    
۱۵. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۳۹، خطبه۱۵۷.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۸۷.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۹۵.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۱۸۳.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۲۷.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۱۰.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۱۴۸، خطبه۸۲.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۱، ص۱۳۳، خطبه۸۱.    
۲۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۹، خطبه۸۳.    
۲۴. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۵۳، خطبه۸۳.    
۲۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۲۲.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۲۳.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۳۷۱.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۸۴.    
۲۹. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۵۳.    
۳۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۰۸، خطبه۹۰.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۱۹۰، خطبه۹۰.    



بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فرد »، ج۲، ص۸۰۹.    






جعبه ابزار