• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قَبَس (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَبَس: (آتيكُمْ مِّنْها بِقَبَسٍ)
«قَبَس» (بر وزن قفس) به معناى مختصرى از آتش است كه از مجموعه‌اى جدا مى‌كنند و با توجّه به اين كه معمولًا مشاهده آتش در بيابان‌ها نشان مى‌دهد كه جمعيتى گرد آن جمع‌اند و يا اين كه شعله‌اى را بر جاى بلندى روشن ساخته‌اند كه كاروانيان در شب راه را گم نكنند و با توجّه به تعبيرات ديگر استفاده مى‌شود كه موسى‌ با همسر و فرزند خود در شبى تاريک از بيابان عبور مى‌كرده، شبى سرد و ظلمانى، كه راه را گم كرده بود.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با قَبَس:

۱.۱ - آیه ۱۰ سوره طه

(إِذْ رَأَى نَارًا فَقَالَ لِأَهْلِهِ امْكُثُوا إِنِّي آنَسْتُ نَارًا لَّعَلِّي آتِيكُم مِّنْهَا بِقَبَسٍ أَوْ أَجِدُ عَلَى النَّارِ هُدًى) (هنگامى كه از دور آتشى مشاهده كرد و به خانواده خود گفت: اندكى درنگ كنيد كه من آتشى ديدم؛ شايد شعله‌اى از آن براى شما بياورم؛ يا به وسيله اين آتش راهى پيدا كنم.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه قبس - با دو فتحه - به معناى شعله است كه به وسيله نوک چوب يا مانند آن از آتشى ديگر گرفته شود. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )

۱.۲ - آیه ۷ سوره نمل

(إِذْ قَالَ مُوسَى لِأَهْلِهِ إِنِّي آنَسْتُ نَارًا سَآتِيكُم مِّنْهَا بِخَبَرٍ أَوْ آتِيكُم بِشِهَابٍ قَبَسٍ لَّعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ) (به خاطر بياور هنگامى را كه موسى به خانواده خود گفت: من آتشى از دور ديدم؛ همين جا توقف كنيد؛ به زودى خبرى از آن براى شما مى‌آورم، يا شعله آتشى تا گرم شويد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه قبس به معناى آن مقدار آتشى است كه از آتشى ديگر بردارى‌. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. طه/سوره۲۰، آیه۱۰.    
۲. نمل/سوره۲۷، آیه۷.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۵۲.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۹۴.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۱۹۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۴۳۱.    
۷. طه/سوره۲۰، آیه۱۰.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۱۲.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۱۹۰.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۳۷.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۲.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۹.    
۱۳. نمل/سوره۲۷، آیه۷.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۷۷.    
۱۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۵۲.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۴۸۶.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۴۲.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۸۰.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۳۰.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قَبَس»، ص۴۳۳.    






جعبه ابزار