قَفَّینَا (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَفَّینَا: (ثُمَّ قَفَّيْنَا عَلى آثارِهِم) «قَفَّینَا» از مادّه «
قفا»
به معناى پشت است و «قافيه» را از اين رو قافيه مىگويند كه قسمتهاى آخر شعر «مشابه يكديگر و پشت سر هم» قرار مىگيرد و در جمله فوق، منظور اين است كه: پيامبران با آهنگى يكسان و يكنواخت و اهدافى هماهنگ، يكى بعد از ديگرى، قدم به عرصه وجود گذاشتند و تعليمات يكديگر را تأييد و تكميل كردند و در حقيقت اين تعبير، اشاره زيبايى به «توحيد نبوت» است.
(ثُمَّ قَفَّيْنَا عَلَى آثَارِهِم بِرُسُلِنَا وَقَفَّيْنَا بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ وَ آتَيْنَاهُ الْإِنجِيلَ وَ جَعَلْنَا فِي قُلُوبِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ رَأْفَةً وَ رَحْمَةً وَ رَهْبَانِيَّةً ابْتَدَعُوهَا مَا كَتَبْنَاهَا عَلَيْهِمْ إِلَّا ابْتِغَاء رِضْوَانِ اللَّهِ فَمَا رَعَوْهَا حَقَّ رِعَايَتِهَا فَآتَيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا مِنْهُمْ أَجْرَهُمْ وَ كَثِيرٌ مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ) (سپس در پى آنان پيامبران ديگر خود را فرستاديم و به دنبال آنان عيسى بن مريم را مبعوث كرديم و به او انجيل عطا كرديم و در دلهاى كسانى كه از او پيروى كردند رأفت و رحمت قرار داديم و رهبانيّتى را كه ابداع كرده بودند، ما بر آنان مقرّر نداشته بوديم؛ گرچه هدفشان جلب خشنودى خدا بود، ولى حق آن را رعايت نكردند؛ از اين رو ما به كسانى از آنها كه ايمان آوردند پاداششان را داديم و بسيارى از آنها گنهكارند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: در مجمع البيان مىگويد: كلمه تقفيه كه مصدر فعل قفينا است، به معناى اين است كه چيزى را به طور مستمر دنبال چيزى ديگر قرار دهى و به همين جهت آخرهاى شعر را قافيه شعر مىگويند، چون همه شعرها به دنبال شعر اول و از نظر قيافه و وزن تابع آن هستند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قَفَّینَا»، ص۴۴۵.