• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مفهوم مساوات

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ثبوت حکم منطوق برای مفهوم موافق به دلیل اتحاد علّت حکم در هر دو را مفهوم مساوات گویند.


مفهوم مساوات، از اقسام مفهوم موافق بوده و در جایی است که مفهوم موافقت، از منطوق یک کلام به سبب اتحاد علت حکم ثابت بر موضوع آن ها، به دست آید؛
یعنی وقتی یقین وجود دارد که علت حکم ثابت بر موضوع در جمله منطوق، همان علت حکم ثابت بر موضوع در مفهوم موافق است، حکم منطوق به مفهوم سرایت داده می‌شود، و به مفهوم موافقی که از این راه به دست می‌آید، مفهوم موافق مساوات می‌گویند؛
به خلاف جایی که مفهوم موافق به سبب اولویت نه اتحاد در مناط حکم به دست می‌آید.

۱.۱ - مثال

مثل این که گفته شود: «لاتشرب الخمر لانه مسکر» که در آن علت حرمت شرب خمر ، اسکار آن دانسته شده است؛ حال اگر نسبت به مسکر بودن چیز دیگری، مثل فقاع ، علم به دست آید، از راه مفهوم موافق مساوات، حکم حرمت شرب به آن نیز تسری داده می‌شود.
[۱] حیدر، محمد صنقور علی، المعجم الاصولی، ص۸۸۸.


در جایی که علت منصوص باشد مفهوم مساوات حجت است، اما آن جا که علت حکم مستنبط باشد، در حکم قیاس اصولی است و نزد علمای شیعه حجیت ندارد.
[۲] بروجردی، حسین، نهایة الاصول، ص۲۹۵.
[۳] نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۱، ۲، ص۵۵۶.    
[۴] مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۱۵۱.    
[۵] رشاد، محمد، اصول فقه، ج۱، ص۴۹۹.
[۶] زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۹۸.
[۷] زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۱۷۱.


۱. ↑ حیدر، محمد صنقور علی، المعجم الاصولی، ص۸۸۸.
۲. ↑ بروجردی، حسین، نهایة الاصول، ص۲۹۵.
۳. ↑ نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۱، ۲، ص۵۵۶.    
۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۱۵۱.    
۵. ↑ رشاد، محمد، اصول فقه، ج۱، ص۴۹۹.
۶. ↑ زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۹۸.
۷. ↑ زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۱۷۱.


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «مفهوم مساوات».



جعبه ابزار