نکد (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَکْد (به فتح نون و سکون کاف) از
واژگان قرآن کریم به معنای
مشقّت و قلّت است. از مشتقات این واژه در
آیات قرآن نَکِد (به فتح نون و کسر کاف) به معنای کم
فائده است. این لفظ یک بار بیشتر در
قرآن مجید نیامده است.
نَکْد و
نَکِد:
(بر وزن فلس) به معنی
مشقّت و قلّت است؛ «نَکِدَ العیش: عسر و اشتدّ» یعنی زندگی به سختی و
عسرت رسید؛ «نَکِدَ البئر: قلّ ماءه» یعنی آب آن
چاه کم شد.
نَکِد: به معنی قلیل الخیر یعنی کم
فائده است.
(وَ الْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَباتُهُ بِاِذْنِ رَبِّهِ وَ الَّذِی خَبُثَ لا یَخْرُجُ اِلَّا نَکِداً) یعنی: «سرزمین پاک، روئیدنی آن به
اذن خدایش می‌روید و زمینی که شوره‌زار و
خبیث است نباتش نمی‌روید مگر کم فائده».
در
المیزان فرموده: این آیه نسبت به آیه ما قبل مفید آنست که
رحمت الهی نسبت به
خلق یکنواخت و عامّ است و اختلاف در قبول رحمت راجع به خود مردم است (بعضی طیّب‌اند رحمت در آنها اثر تمام دارد و بعضی خبیث‌اند که استفاده کم از آن می‌برند).
این لفظ یک بار بیشتر در
قرآن مجید نیامده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "نکد"، ج۷، ص۱۰۹.
