• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رحمت الهی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



از صفات خداوند متعال؛ مهربانی؛ بخشایش می باشد..



وقتی این کلمه صفت خداوند می‌شود، معنای نیکی کردن و احسان به خود می‌گیرد. از نظرگاه کلام شیعی، رحمت الهی، به معنای افاضه خیر بر نیازمندان و فرودستان و دستگیری از آنان است. رحمت خداوندی از ویژگی‌های تمامیت، عمومیت و کمال، بهره مند است. « تمامیت » بدین معنا است که خداوند می‌خواهد نیازمندی و ناتوانی را از جمیع نیازمندان بردارد. «عمومیت» بدین معنا است که گستره رحمت الهی هم نیک سیرتان و شایستگان را دربرمی گیرد و هم بدسیرتان و سرکشان را و هم مؤمنان و هم کافران را، و هم در این جهان مشمول آنان می‌شود و هم در آن جهان. «کمال» به این معنا است که خداوند مانند مردمان مهربان و نیکوکار، بر اثر مهربانی آوردن و نیکی کردن، دچار رنج و تعب نمی‌شود.
[۳] علم الیقین فی اصول الدین، ج۱، ص۱۰۶.



رحمت خداوند بر دو گونه است:
الف. رحمت رحمانیه؛ یعنی رحمتی بی کران و فراگیر که بر همه هستی پرتو می‌افکند.
ب. رحمت رحیمیه؛ یعنی رحمتی که تنها پرهیزگاران و نیک سیرتان را در خود می‌گیرد. مراد برخی آیات قرآنی، رحمت رحیمیه است و مراد برخی دیگر، رحمت رحمانیه.


در برخی آیات نیز از هر دوگونه رحمت یاد شده است.
[۶] جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ج۱، ۲۹۵- ۲۹۲.
[۸] علم الیقین فی اصول الدین، ج۱، ص۱۰۷.
این رحمت فراگیر، با بعثت پیامبران الهی، نزول باران ، توان یافتن انسان در تسخیر پدیده‌های طبیعی، دور شدن بلایا از انسان، آسانگیری خداوند نسبت به انسان و پذیرفته شدن توبه او بروز و ظهور می‌یابد. آدمی با انجام برخی کارها خویشتن را بیش تر در معرض رحمت الهی قرار می‌دهد؛ کارهایی مانند نیکی کردن به دیگران، جهاد در راه خدا، و فرمانبری از خدا و رسول.


۱. مفردات الفاظ القرآن، ص۱۹۱.    
۲. علامه طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۲۳.    
۳. علم الیقین فی اصول الدین، ج۱، ص۱۰۶.
۴. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲۱.    
۵. یس/سوره۳۶، آیه۲۲.    
۶. جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ج۱، ۲۹۵- ۲۹۲.
۷. علامه طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۲۳.    
۸. علم الیقین فی اصول الدین، ج۱، ص۱۰۷.
۹. انعام/سوره۶، آیه۱۴۷.    
۱۰. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۶.    
۱۱. اسراء/سوره۱۷، آیه۱۰۰.    
۱۲. غافر/سوره۴۰، آیه۷.    
۱۳. فرقان/سوره۲۵، آیه۴۸.    
۱۴. شوری/سوره۴۲، آیه۱۲۸.    
۱۵. نحل/سوره۱۶، آیه۷- ۵.    
۱۶. اسراء/سوره۱۷، آیه۶۶.    
۱۷. قصص/سوره۲۸، آیه۷۳.    
۱۸. اعراف/سوره۷، آیه۷۲.    
۱۹. یونس/سوره۱۰، آیه۲۱.    
۲۰. هود/سوره۱۱، آیه۵۸.    
۲۱. هود/سوره۱۱، آیه۶۶.    
۲۲. هود/سوره۱۱، آیه۹۱.    
۲۳. کهف/سوره۱۸، آیه۱۶.    
۲۴. انبیاء/سوره۲۱، آیه۸۳ و ۸۴.    
۲۵. روم/سوره۳۰، آیه۳۳.    
۲۶. یس/سوره۳۶، آیه۴۳ و ۴۴.    
۲۷. فصلت/سوره۴۱، آیه۵۰.    
۲۸. بقره/سوره۲، آیه۱۸۲- ۱۷۳.    
۲۹. مائده/سوره۵، آیه۳.    
۳۰. نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۵.    
۳۱. بقره/سوره۲، آیه۳۷.    
۳۲. اعراف/سوره۷، آیه۵۶.    
۳۳. بقره/سوره۲، آیه۲۱۸.    
۳۴. نساء/سوره۴، آیه۲۵.    
۳۵. آل عمران/سوره۳، آیه۱۳۱.    



فرهنگ شیعه، ج۱، ص۲۷۱، برگرفته از مقاله «رحمت الهی».    



جعبه ابزار