وعده بهشت به متقین (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداوند متعال در
قرآن کریم به پرهیزگاران،
بشارت بهشت داده است.
مثل الجنة التی وعد المتقون...(توصیف بهشتی که به پرهیزگاران
وعده داده شده، (این است که) نهرهای
آب از زیر درختانش جاری است، میوه آن همیشگی، و سایهاش دائمی است؛ این سرانجام کسانی است که پرهیزگاری پیشه کردند؛ و سرانجام
کافران،
آتش است!)
کلمه" مثل" به معنای توصیفی است که موصوف را ممثل و مجسم نماید. در
آیه شریفه وعده جمیلی را که در قبال
وعید کفار به مردم پرهیزگار اختصاص داده بیان میکند، تا هم آن را بیان کرده باشد، و هم اینکه زمینه برای خاتمه کلام که خلاصه گیری از نتیجه سعی کفار و
مؤمنین در مسیر بسوی
پروردگار و بازگشتشان بسوی اوست، فراهم گردد. و اگر در قبال کفار متقین را قرار داد، با اینکه میبایست مؤمنین را قرار داده باشد، بدین منظور است که اشاره کند بر اینکه کسانی به این عاقبت حسنی نائل میآیند که علاوه بر
ایمان،
عمل صالح هم داشته باشند، چون اگر ایمان به خدا داشته باشند و عمل صالح نکنند مؤمن به خدا و
کافر به
آیات او خواهند بود.
جنت عدن التی وعد الرحمـن عباده... (وارد باغهایی جاودانی میشوند که
خداوند رحمان بندگانش را به آن وعده داده است؛ هر چند آن را ندیدهاند؛ مسلماً وعده خدا تحقق یافتنی است!)
توصیف به" عدن" که به معنی همیشگی و جاودانی است دلیل بر این است که بهشت همچون باغها و نعمتهای این جهان نیست که زائل شدنی باشد، زیرا چیزی که انسان را در رابطه با نعمتهای بزرگ این
جهان نگران میسازد این است که همه آنها سرانجام
زوال پذیرند، اما این نگرانی در مورد نعمتهای بهشتی وجود ندارد.
تلک الجنة التی نورث من عبادنا من کان تقیا.(این همان بهشتی است که به
بندگان پرهیزگار خود، به
ارث میدهیم.)
کلمه"
ارث" و" وراثت" به معنای این است که
مال و یا شبه مالی از شخصی به دیگری برسد، بعد از آنکه شخص اول آن را با مردن خود و یا با جلای
وطن و امثال آن ترک گفته باشد. و در اینجا
بهشت را از این جهت ارث نامیده که بهشت در معرض آن بود که به تمامی افراد اعطاء شود، چون خدا آن را به شرط ایمان و عمل صالح به همه وعده داده بود، پس اگر به متقین اختصاص یافت و دیگران به خاطر اضاعه
نماز و پیروی
شهوات محروم شدند.
قل اذلک خیرام جنة الخلد التی وعد المتقون...((ای
پیامبر!) بگو: «آیا این بهتر است یا
بهشت جاویدانی که به پرهیزگاران وعده داده شده؟! بهشتی که پاداش اعمال آنها، و قرارگاهشان است.»)
"ذلک" اشاره به
سعیر و آن اوصافی است که برایش ذکر فرموده بود در این آیه
رسول گرامی خود را دستور میدهد که از ایشان بپرسد، کدام یک از آتش و بهشت جاودان بهتر است، و این سؤال، سؤالی است از امری بدیهی، که هیچ عاقلی در پاسخ از آن توقف نمیکند، و اینگونه سؤالات در مناظره و مخاصمه دایر است، که یک طرف دعوی طرف دیگر را در میان دو امر، یکی بدیهی البطلان، و دیگری بدیهی الصحه، مردد نموده و
تکلیف میکند که یکی از این دو را باید اختیار کنی، اگر طرف بدیهی الصحه را اختیار کند، به چیزی
اعتراف کرده که منکر آن بوده، و اگر طرف بدیهی البطلان را اختیار کند رسوا میشود.
لـکن الذین اتقوا ربهم لهم غرف من فوقها غرف مبنیة تجری من تحتها الانهـر وعد الله لایخلف الله المیعاد.(ولی آنها که
تقوای الهی پیشه کردند، غرفههایی در بهشت دارند که بر فراز آنها غرفههای دیگری بنا شده و از زیر آنها نهرها جاری است این
وعده الهی است، و خداوند در وعده خود تخلف نمیکند!)
" غرف" جمع" غرفه" از ماده" غرف" (بر وزن حرف) به معنی برداشتن چیزی است، و لذا به آبی که با کف از
چشمه برمی دارند و مینوشند" غرفه" میگویند، سپس به قسمتهای فوقانی ساختمان و طبقات بالای منازل اطلاق شده است.
مثل الجنة التی وعد المتقون...(توصیف بهشتی که به پرهیزگاران وعده داده شده، چنین است: در آن نهرهایی از
آب صاف و خالص که بدبو نشده، و نهرهایی از شیر که طعم آن دگرگون نگشته، و نهرهایی از
شراب (طهور) که مایه لذت نوشندگان است، و نهرهایی از
عسل مصفاست، و برای آنها در آن از همه انواع میوهها وجود دارد؛ و (از همه بالاتر) آمرزشی است از سوی پروردگارشان! آیا اینها همانند کسانی هستند که همیشه در
آتش دوزخند و از آب جوشان نوشانده میشوند که اندرونشان را از هم متلاشی میکند؟! )
در این آیه در میان نعمتهای بهشتیان از چهار نهر که هر کدام مایع و محتوایی مخصوص به خود دارد نام میبرد، و سپس سخن از میوههای بهشتی است، و سرانجام از بعضی مواهب معنوی سخن میگوید.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «وعده بهشت به متقین».