یَصْطَرِخُون (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَصْطَرِخُون: (وَهُمْ یَصْطَرِخُونَ فِیْها رَبَّنَا) «یَصْطَرِخُون» از مادّه
«صراخ»،
به معنای فریاد شدیدی است که
انسان در مقام
استغاثه و طلبیدن یار و یاور، برای بر طرف ساختن درد و رنج، از دل برمیکشد.
(وَهُمْ يَصْطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَا أَخْرِجْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا غَيْرَ الَّذِي كُنَّا نَعْمَلُ أَوَلَمْ نُعَمِّرْكُم مَّا يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَن تَذَكَّرَ وَجَاءكُمُ النَّذِيرُ فَذُوقُوا فَمَا لِلظَّالِمِينَ مِن نَّصِيرٍ) (آنها در
دوزخ فرياد مىزنند: «پروردگارا! ما را بيرون آور تا عمل صالحى انجام دهيم غير از آنچه انجام مىداديم.» به آنان گفته مىشود: آيا شما را به اندازهاى كههركس اهل
تذکّر است در آن متذكّر مىشود
عمر نداديم، و انذاركننده الهى به سراغ شما نيامد؟! اكنون بچشيد كه براى
ستمکاران هيچ ياورى نيست!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: در مجمع البيان گفته: كلمه اصطراخ به معناى شيون و فرياد و استغاثه است، و اين كلمه از باب افتعال از ماده صراخ- ناله است. و جمله
(رَبَّنا أَخْرِجْنا) بيان همان شيون و فرياد است. و جمله
(أَ وَ لَمْ نُعَمِّرْكُمْ ما يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَنْ تَذَكَّرَ) پاسخ آن فرياد است. و جمله
(فذوقوا) و جمله
(فَما لِلظَّالِمِينَ مِنْ نَصِيرٍ) هر يك نتيجه جمله ما قبل خودش است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یَصْطَرِخُون»، ص۶۵۱.