آیات صفات تشبیهی*
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیات
صفات تشبیهی به آیات نسبت دهنده صفاتی شبیه
صفات مخلوقات به
خداوند اطلاق می‌شود.
یکی از مسائل پیچیده کلامی و عرفانی که منشا قرآنی دارد، "
تشبیه و
تنزیه " است.
برخی از علمای مشبهه و حشویه، صفاتی نظیر:
دست ،
زبان ، شنوایی، بینایی و…. را که در
قرآن آمده است بر معنای ظاهر آن حمل کرده و همین معنای ظاهری را که معمولا به خلق
نسبت داده می‌شود به
خداوند نسبت داده و معتقدند خداوند نیز مانند
انسان دست، پا، چشم و… دارد.
بعضی از آیات که منشا تشبیه شده‌اند عبارتند از:
۱. آیه ۱۰
سوره فتح : (ید الله فوق ایدیهم).
۲.
آیات ۲۲ و ۲۳
سوره قیامت : (وجوه یومئذ ناضرة الی ربها ناظرة).
۳. آیه ۱۴۳
سوره اعراف : (رب ارنی انظر الیک قال لن ترانی ولکن انظر الی الجبل فان استقر مکانه فسوف ترانی فلما تجلی ربه للجبل جعله دکا وخر موسی صعقا).
۴. آیه ۵
سوره طه : (الرحمن علی العرش استوی).
۵. آیه ۲۲
سوره فجر : (وجاء ربک والملک صفا صفا).
۶. آیه ۶۴
سوره مائده : (... بل یداه مبسوطتان...).
۷. آیه ۴۸
سوره طور : (واصبر لحکم ربک فانک باعیننا...).
در مقابل این نظریه، دیدگاه تنزیه است که همه این
آیات را قابل
تفسیر و
تاویل می‌داند و می‌گوید این آیات با توجه به آیات دیگر که از محکماتند، تفسیر می‌شوند؛ مانند:
۱. آیه ۱۱
سوره شوری : (... لیس کمثله شیء...) .
۲. آیه ۳
سوره اخلاص : (لم یلد ولم یولد).
۳. آیه ۱۰۳
سوره انعام : (لا تدرکه الابصار وهو یدرک الابصار وهو اللطیف الخبیر).
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته ازمقاله«آیات صفات تشبیهی».
