• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیات مدنی در سوره‌های مکی•

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سوره‌های مکی دارای تعدادی آیه مدنی را آیات مدنی در سوره‌های مکی گویند.



۱. سوره‌های مکی خالص (تمام آیات آن مکی است)؛
۲. سوره‌های مدنی خالص؛
۳. سوره‌های مکی مشتمل بر چند آیه مدنی؛
۴. سوره‌های مدنی مشتمل بر چند آیه مکی.
از این رو، در برخی از سوره‌های مدنی، آیات مکی نیز گنجانده شده است.


گفتنی است که چینش آیات در سوره‌ها به دستور پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و در زمان خود آن حضرت صورت گرفته است؛ ولی درباره ترتیب و چینش سوره‌ها در کنار هم، بین دانشمندان علوم قرآنی و مفسران اختلاف است؛ بنابراین، چون ترتیب آیات و گنجاندن آن‌ها در یک سوره به دستور پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بوده است، خود ایشان نیز روی علل و مصالحی برخی از آیات مکی را در سوره‌های مدنی و به عکس جا داده‌اند.


آیات: ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۹۰، ۹۱، ۱۱۴، ۱۵۱، ۱۵۲ و ۱۵۳ سوره انعام (ابن حصار مغربی می‌گوید این آیات از آیات مدنی است که در سوره مکی انعام جای گرفته است)؛


۱۶۳ - ۱۷۲ سوره اعراف ؛ ۴۰، ۹۴ و ۹۵ یونس؛ ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۷ و ۱۱۴ سوره هود ؛ ۲۸ و ۲۹ سوره ابراهیم ؛ ۲۴ و ۸۷ سوره حجر ؛ ۱۲۶، ۱۲۷ و ۱۲۸ سوره نحل ؛ ۷۳- ۸۱، ۸۸ و ۱۰۷ سوره اسراء ؛ ۱ - ۸، ۲۸ و ۱۰۷ سوره کهف ؛ ۷۱ سوره مریم ؛ ۱۳۰ سوره طه ؛ ۴۴ سوره انبیا ؛ ۶۴ - ۷۷ سوره مؤمنون ؛ ۱۹۷و ۲۲۴ - ۲۲۷ سوره شعراء ؛ ۶۸ -۷۰ سوره فرقان ؛ ۵۲ - ۵۵ و ۸۵ سوره قصص ؛ ۱ - ۱۱ و ۶۰ سوره عنکبوت ؛ ۲۷ - ۲۹ سوره لقمان ؛ ۱۶و ۱۸ - ۲۰ سوره سجده ؛ ۶۰ سوره سبا ؛ ۱۲ و ۴۷ سوره یس ؛ ۱۰، ۲۳و ۵۳ - ۵۵ سوره زمر ؛ ۵۶ و ۵۷ سوره مؤمن ؛ ۲۷، ۳۹ و ۴۱ سوره شوری ؛ ۴۵ سوره زخرف ؛ ۱۴ سوره جاثیه ؛ ۱۰، ۱۵ و ۳۵ سوره احقاف ؛ - ۳۸ ق ؛ ۳۲ - ۴۰ سوره نجم ؛ ۴۵، ۵۴ و ۵۵ سوره قمر ؛ ۲۹ سوره الرحمن ؛ ۳۹، ۴۰ و ۷۵ - ۸۲ سوره واقعه ؛ آیه آخر سوره حدید؛ ۱۷ - ۳۳و ۴۸ - ۵۰ سوره قلم ؛ ۱۰، ۱۱ و ۲۰ سوره مزمل ؛ ۴۸ سوره مرسلات ؛ ۱ - ۶ سوره مطففین ؛ ۱ سوره لیل.


ابن عباس سه آیه از آیات سوره ملک را مدنی دانسته ولی شماره‌های آن را بیان نکرده است.


گفتنی است که بسیاری از این اعداد و ارقام محل اختلاف است و گاهی تنها یک نفر طرفدار دارد و برخی نیز از دیدگاه‌های نادر است.
[۷۱] فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۱۰۳.
[۷۲] جمعی از محققان، مجله رسالة القرآن (فصلنامه)، ج۱۲، ص۴۳.
[۷۳] معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص(۱۹۷-۲۴۲).



آیات مکی در سوره‌های مدنی.


۱. انعام/سوره۶، آیه۲۰ ۲۲.    
۲. انعام/سوره۶، آیه۹۰ ۹۱.    
۳. انعام/سوره۶، آیه۱۱۴.    
۴. انعام/سوره۶، آیه۱۵۱.    
۵. انعام/سوره۶، آیه۱۵۲.    
۶. انعام/سوره۶، آیه۱۵۳.    
۷. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص(۵۶-۶۷).    
۸. اعراف/سوره۷، آیه۱۶۳ ۱۷۲.    
۹. یونس/سوره۱۰، آیه۴۰.    
۱۰. یونس/سوره۱۰، آیه۹۴ ۹۵.    
۱۱. هود/سوره۱۱، آیه۱۲ ۱۳.    
۱۲. هود/سوره۱۱، آیه۱۴.    
۱۳. هود/سوره۱۱، آیه۱۷.    
۱۴. هود/سوره۱۱، آیه۱۱۴.    
۱۵. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۸ ۲۹.    
۱۶. حجر/سوره۱۵، آیه۲۴.    
۱۷. حجر/سوره۱۵، آیه۸۷.    
۱۸. نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۶ ۱۲۷.    
۱۹. نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۸.    
۲۰. اسراء/سوره۱۷، آیه۷۳ ۸۱.    
۲۱. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۸.    
۲۲. اسراء/سوره۱۷، آیه۱۰۷.    
۲۳. کهف/سوره۱۸، آیه۱ ۸.    
۲۴. کهف/سوره۱۸، آیه۲۸.    
۲۵. کهف/سوره۱۸، آیه۱۰۷.    
۲۶. مریم/سوره۱۹، آیه۷۱.    
۲۷. طه/سوره۲۰، آیه۱۳۰.    
۲۸. انبیاء/سوره۲۱، آیه۴۴.    
۲۹. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۷۷.    
۳۰. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۹۷.    
۳۱. شعراء/سوره۲۶، آیه۲۲۴ ۲۲۷.    
۳۲. فرقان/سوره۲۵، آیه۶۸ ۷۰.    
۳۳. قصص/سوره۲۸، آیه۵۲ ۵۵.    
۳۴. قصص/سوره۲۸، آیه۸۵.    
۳۵. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱ ۱۱.    
۳۶. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۶۰.    
۳۷. لقمان/سوره۳۱، آیه۲۷ ۲۹.    
۳۸. سجده/سوره۳۲، آیه۱۶.    
۳۹. سجده/سوره۳۲، آیه۱۸ ۲۰.    
۴۰. سبا/سوره۳۴، آیه۶۰.    
۴۱. یس/سوره۳۶، آیه۱۲.    
۴۲. یس/سوره۳۶، آیه۴۷.    
۴۳. زمر/سوره۳۹، آیه۱۰.    
۴۴. زمر/سوره۳۹، آیه۲۳.    
۴۵. زمر/سوره۳۹، آیه۵۳ ۵۵.    
۴۶. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۵۶ ۵۷.    
۴۷. شوری/سوره۴۲، آیه۲۷.    
۴۸. شوری/سوره۴۲، آیه۳۹.    
۴۹. شوری/سوره۴۲، آیه۴۱.    
۵۰. زخرف/سوره۴۳، آیه۴۵.    
۵۱. جاثیه/سوره۴۵، آیه۱۴.    
۵۲. احقاف/سوره۴۶، آیه۱۰.    
۵۳. احقاف/سوره۴۶، آیه۱۵.    
۵۴. احقاف/سوره۴۶، آیه۳۵.    
۵۵. ق/سوره۵۰، آیه۳۸.    
۵۶. نجم/سوره۵۳، آیه۳۲ ۴۰.    
۵۷. قمر/سوره۵۴، آیه۴۵.    
۵۸. قمر/سوره۵۴، آیه۵۴ ۵۵.    
۵۹. رحمن/سوره۵۵، آیه۲۹.    
۶۰. واقعه/سوره۵۶، آیه۳۹ ۴۰.    
۶۱. واقعه/سوره۵۶، آیه۷۵ ۸۲.    
۶۲. قلم/سوره۶۸، آیه۱۷ ۳۳.    
۶۳. قلم/سوره۶۸، آیه۴۸ ۵۰.    
۶۴. مزمل/سوره۷۳، آیه۱۰ ۱۱.    
۶۵. مزمل/سوره۷۳، آیه۲۰.    
۶۶. مرسلات/سوره۷۷، آیه۴۸.    
۶۷. مطففین/سوره۸۳، آیه۱ ۶.    
۶۸. لیل/سوره۹۲، آیه۱.    
۶۹. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۱، ص(۱۹۹-۲۰۲).    
۷۰. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۶.    
۷۱. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۱۰۳.
۷۲. جمعی از محققان، مجله رسالة القرآن (فصلنامه)، ج۱۲، ص۴۳.
۷۳. معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص(۱۹۷-۲۴۲).



علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیات مدنی در سوره‌های مکی».    



جعبه ابزار