به دلیل اختلاف در ضوابط مکی و مدنی، تعریف آیات مکی نیز دچار اختلاف شده است که به طور اختصار اشاره می‌شود: ۱. آیاتی که پیش از هجرت نازل شده، مکی است؛ هر چند در مکه نازل نشده باشد (معیار زمانی). این قول مشهور است؛ ۲. آیاتی که در مکه نازل شده، مکی است؛ گرچه پس از هجرت نازل شده باشد (معیار مکانی)؛ ۳. آیاتی که خطاب به اهل مکه است و غالبا با "یا ایها الناس" آمده، آیات مکی است (معیار خطابی). این قول کلیت ندارد و به ابن مسعود منسوب است.
برخی از ویژگی‌های آیات مکی: ۱. محور اساسی آیات مکی مسائل اعتقادی از قبیل توحید و معاد و… است. ۲. بیشتر آیات مکی لحنی ملایم و نرم دارند. ۳. کوتاه بودن اکثر آیات و سوره‌های مکی . درباره تعداد آیات مکی ارقام ۴۶۱۳و ۴۷۸۰ نقل شده است.
